Γιορτές χωρίς αλκοόλ, δεν γίνεται όμως δεν χρειάζεται να ξεπεράσετε τη δοσολογία που προτείνουν οι γιατροί. Μέχρι τρία ποτά για τους άντρες και δύο για τις γυναίκες – υπό την προϋπόθεση ότι μετά δεν πρόκειται να πιάσουμε τιμόνι στα χέρια μας. Βέβαια, το αλκοόλ επηρεάζει κάθε άνθρωπο διαφορετικά, διότι είναι πολλοί οι παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η απορρόφηση και ο μεταβολισμός του. Η απορρόφηση του αλκοόλ αρχίζει από τη στιγμή που μπαίνει στο στομάχι. Αν το στομάχι είναι άδειο, το αλκοόλ απορροφάται γρήγορα, ενώ αν έχει καταναλώσει κανείς προηγουμένως πλούσια σε λίπη τρόφιμα – λ.χ. μια μπριζόλα, ξηρούς καρπούς – ο βαθμός της απορρόφησης είναι αργός.
Αυτό, συμβαίνει επειδή η αιθυλική αλκοόλη, όπως είναι η επιστημονική ονομασία του αλκοόλ, είναι λιποδιαλυτή. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, αντί να αρχίσει η απορρόφησή του αμέσως μόλις πέσει στο στομάχι, θα αρχίσει έπειτα από 10 λεπτά, ενώ τα επίπεδά του στο αίμα θα χρειαστούν λίγη ακόμα ώρα για να κορυφωθούν. Αυτό, πάντως, ισχύει μόνο για το πρώτο ή και το δεύτερο ποτό – μετά, δεν υπάρχει διαφορά. Το αν και τι έχουμε φάει, όμως, δεν είναι το μόνο που επηρεάζει την απορρόφησή του. Άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο είναι η ηλικία, το σωματικό βάρος, ο μεταβολισμός, το είδος του ποτού και η ταχύτητα της κατανάλωσης του ποτού.
Ο οργανισμός του μέσου ανθρώπου (με ύψος 1,70 μέτρα και βάρος 70 κιλά) μπορεί να μεταβολίζει 7 γραμμάρια αλκοόλ την ώρα. Τα γραμμάρια αυτά αντιστοιχούν στο μισό ενός ποτού του μπαρ – λ.χ. στα 15 από τα 30 ml ενός ουϊσκυ ή άλλου δυνατού ποτού.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ένας άνθρωπος πιο κοντός και πιο αδύνατος, μπορεί να μεταβολίζει μικρότερη ποσότητα αλκοόλ ανά ώρα, ενώ ένας πιο ψηλός και πιο παχύς λίγο περισσότερη.
Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης παράγοντες όπως η ψυχολογική κατάσταση, η κούραση, το αν έχει γίνει λήψη φαρμάκων (λ.χ. ηρεμιστικών), η ηλικία, καθώς και το φύλο. Οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευαίσθητοι στις επιδράσεις του αλκοόλ, ενώ οι γυναίκες έχουν βραδύτερο μεταβολισμό, συνεπώς το αλκοόλ αυξάνεται πιο εύκολα στο αίμα τους.
Σηκωτοί στο νοσοκομείο
Όταν, λοιπόν, ένας άνθρωπος πίνει περισσότερο απ’ όσο «σηκώνει» ο οργανισμός του, παρουσιάζει παρενέργειες. Εκτός από τις προφανείς και γνωστές (π.χ. ζάλη), υπάρχουν και οι αφανείς, όπως η επιβράδυνση των αντιδράσεων, η κακή κρίση και ο περιορισμός του οπτικού πεδίου – και αυτές ακριβώς είναι που καθιστούν την οδήγηση επικίνδυνη. Εκτός από αυτές, όμως, υπάρχουν κι άλλες, καθώς ανάλογα με τον βαθμό της ευαισθησίας που έχει κανείς, μπορεί να πάθει διάφορα αν το παρακάνει με το αλκοόλ.
Τα υπάρχοντα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: το 40% των τροχαίων στην χώρα μας προκαλούνται από οδηγούς που έχουν πιεί, τις ημέρες των γιορτών αυξάνεται κατακόρυφα ο αριθμός των ασθενών που μεταφέρονται στα νοσοκομεία με σοβαρά γαστρεντερικά προβλήματα εξαιτίας του αλκοόλ και, τέλος, δεν είναι λίγοι αυτοί που παρουσιάζουν το λεγόμενο καρδιακό σύνδρομο των εορτών (εκδηλώνεται με σοβαρή καρδιακή αρρυθμία). Χώρια ο κίνδυνος σοβαρής υπογλυκαιμίας, στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
Μεθυσμένη μου καρδιά…
Τι πρέπει να πιεί κανείς για να τα πάθει όλ’ αυτά; Όχι τον… Βόσπορο, όπως θα περίμενε. Πάνω από 4 ποτά οι άντρες και πάνω από 3 οι γυναίκες θεωρούνται πολλά. Αυτά ακριβώς τα «πολλά» είναι που μπορεί να προκαλέσουν μέθη μαζί με όλα τα δυσάρεστα συμπτώματά της – από πονοκέφαλο και ναυτία μέχρι αφυδάτωση, γαστρεντερικές διαταραχές και εξάντληση.
Και εδώ αρχίζουν τα μεγάλα ερωτήματα. Πως μπορεί κανείς να πιεί και μετά να οδηγήσει; Και τι πρέπει να κάνει αν μεθύσει και ξυπνήσει το άλλο πρωί με το κεφάλι έτοιμο να σπάσει και το στόμα «τσαρούχι»;
Οι απαντήσεις είναι απλές.
Για την οδήγηση
* Να πίνετε μισό έως ένα ποτό την ώρα (για να προλαβαίνει ο οργανισμός σας να μεταβολίσει το αλκοόλ)
* Να πίνετε με γεμάτο στομάχι (όχι με σαλάτες και ψάρια, αλλά με πλούσια σε λίπη φαγητά)
* Να μην υπερβείτε τα δύο ποτά
* Να πιάσετε το τιμόνι στα χέρια σας αφού περάσουν μία – ή καλύτερα δύο – ώρες από την τελευταία γουλιά…
* Ξεχάστε τα τρικ που ξεγελούν το αλκοτέστ. Δεν υπάρχουν. Μετά την κατανάλωση του αλκοόλ, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα, δηλώνουν κατηγορηματικά οι ειδικοί.
Για να μην μεθύσετε
* Να πίνετε με γεμάτο στομάχι (υπενθυμίζεται ότι δεν χρειάζεστε… μαρουλοσαλάτα ή άπαχο γιαούρτι, αλλά μπριζόλες για να είναι το στομάχι σας έτοιμο να δεχτεί το αλκοόλ)
* Μην πίνετε σκουρόχρωμα ποτά, διότι περιέχουν ουσίες που διεγείρουν τα αιμοφόρα αγγεία και τους ιστούς του εγκεφάλου και μπορεί να επιτείνουν τις επιπτώσεις του αλκοόλ.
* Να πίνετε αργά
* Να πίνετε ανάμεσα στα ποτά άφθονο νερό και αναψυκτικά ΧΩΡΙΣ ανθρακικό, διότι το ανθρακικό επιταχύνει την απορρόφηση του αλκοόλ.
* Μην υπερβείτε τα όρια ασφαλείας (υπενθυμίζουμε: τα 3 ποτά οι γυναίκες, τα 4 οι άντρες)
* Πριν μπείτε για ύπνο, πιείτε άφθονο νερό, διότι το πολύ αλκοόλ αφυδατώνει τον οργανισμό.
Για το επόμενο πρωί
Αν το επόμενο πρωί ξυπνήσετε… «κομμάτια», είναι προφανές ότι δεν ακολουθήσατε τις παραπάνω συμβουλές. Αν και αληθινή θεραπεία για το hangover, τα παρεπόμενα της μέθης δηλαδή, δεν υπάρχει, οι ειδικοί από το NHS Choices (είναι το portal ενημέρωσης για την υγεία του βρετανικού Εθνικού Συστήματος Υγείας) λένε πως υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορεί να βοηθήσουν:
* Να πίνετε άφθονα υγρά για να ενυδατώσετε τον οργανισμό σας. Προτιμήστε σκέτο νερό, σόδα ή κάποιο ισοτονικό ρόφημα.
* Πάρτε απλά παυσίπονα για τον πονοκέφαλο και τις μυϊκές κράμπες. Προτιμότερη είναι η παρακεταμόλη που δεν «πέφτει βαριά» στο ήδη ταραγμένο στομάχι.
* Ένα τρόφιμο με ζάχαρη μπορεί να σας βοηθήσει να πάψετε να τρέμετε τόσο πολύ. Σε μερικές περιπτώσεις απαιτείται πρώτα ένα αντιόξινο φάρμακο, για να ηρεμήσει πρώτα κάπως το στομάχι.
* Μια ελαφριά σουπίτσα μπορεί να σας τροφοδοτήσει με ενέργεια και να σας κάνει να νιώσετε καλύτερα.
* Μην βάλετε αλκοόλ για 48 ώρες στο στόμα σας, προκειμένου να δώσετε στον οργανισμό σας ευκαιρία να συνέλθει.
Τι σημαίνει ένα ποτό
Ένα ποτό ισοδυναμεί με ένα από τα παρακάτω:
* Ένα ουϊσκυ ή άλλο «δυνατό» ποτό σε ποσότητα των 30 ml
* Ένα ποτηράκι κρασί των 70-90 ml
* Ένα σφηνάκι των 15 ml
* Ένα ποτήρι μπύρα των 300 ml