Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι διαφορετική από την οστεοαρθρίτιδα. Προκαλείται από μια ανώμαλη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, που επιτίθεται στην εσωτερική επιφάνεια των αρθρώσεων (των σημείων, δηλαδή, όπου συναντώνται τα οστά) και βλάπτει τις υγιείς αρθρώσεις και άλλα μέρη του σώματος. Αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα για να ρίξει φως στα ακριβή αίτια της ασθένειας, η οποία πιστεύεται ότι είναι ένας συνδυασμός γονιδιακών και περιβαλλοντικών παραγόντων, σας παρουσιάζουμε μερικούς σημαντικούς παράγοντες που –όπως είναι γνωστό- αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την παρουσίαση ρευματοειδούς αρθρίτιδας.
Θεωρούνταν μια «εξασθενητική» νόσος
Στο παρελθόν, τα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα ήταν ιδιαίτερα αδύναμα και αδύνατα, καθώς θεωρούνταν πως η άσκηση προκαλεί περαιτέρω βλάβη στις αρθρώσεις κι έτσι οι μύες ατροφούσαν, λέει ο David Pisetsky, καθηγητής ιατρικής και ανοσολογίας στο Duke University Medical Center, στο Durham, NC. Επιπλέον, η χρόνια φλεγμονή που σχετίζεται με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα προκαλεί απώλεια βάρους και απώλεια της όρεξης.
Σήμερα, τα φάρμακα περιορίζουν τη φλεγμονή και η άσκηση είναι μέρος της θεραπείας. Και ενώ η άσκηση μπορεί να είναι δύσκολη (αν όχι αδύνατη) κατά τη διάρκεια μιας άσχημης κατάστασης, η δραστηριότητα θεωρείται γενικά ότι βοηθάει και δε βλάπτει όσους πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Το κάπνισμα μπορεί να είναι αιτία
Το κάπνισμα είναι ο πιο γνωστός περιβαλλοντικός παράγοντας που θεωρείται ότι μπορεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο 1/3 των σοβαρών περιπτώσεων ρευματοειδούς αρθρίτιδας. «Οι καπνιστές που έχουν μια γενετική μετάλλαξη γνωστή ως κοινό επίτοπο, έχουν δεκαπλάσιο κίνδυνο για την ανάπτυξη της ασθένειας», λέει ο Δρ Pisetsky. «Ξέρουμε ότι το κάπνισμα προκαλεί καρδιακές παθήσεις και ορισμένες μορφές καρκίνου και πολλές άλλες ασθένειες, αλλά μας εκπλήσσει η σχέση του με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα».
Ο κίνδυνος ποικίλλει ανάλογα με τη γεωγραφία
Όσο πιο μακριά βρίσκεστε από τον Ισημερινό, τόσο υψηλότερο κίνδυνο παρουσίασης ρευματοειδούς αρθρίτιδας διατρέχετε. Επιπλέον, όσοι ζουν σε υψηλότερο γεωγραφικό πλάτος νωρίτερα στη ζωή τους -στις ηλικίες μεταξύ 15 και 30- φαίνεται ότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από ό,τι σε άλλες ηλικίες. Σε μια μελέτη του 2010 σε σχεδόν 10.000 γυναίκες στις ΗΠΑ, ο κίνδυνος παρουσίασης ρευματοειδούς αρθρίτιδας, ήταν μεγαλύτερος για εκείνες που ζούσαν στις βορειοανατολικές και μεσοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες, σε σύγκριση με εκείνες που ζούσαν αλλού. Οι υπεύθυνοι της έρευνας σημειώνουν ότι ο αυξημένος κίνδυνος σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη μπορεί να οφείλεται στην έλλειψη ηλιακού φωτός, καθώς και σε άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Η βιταμίνη D μπορεί να σχετίζεται με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα
Μια μελέτη του 2004 σε περισσότερες από 29.000 γυναίκες, έδειξε ότι εκείνες με τη χαμηλότερη πρόσληψη βιταμίνης D, είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Αν και δεν είναι αποδεδειγμένο ότι η βιταμίνη D παίζει ρόλο, ωστόσο, η προστατευτική επίδρασή της, θα μπορούσε να εξηγεί γιατί οι άνθρωποι που ζουν σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη -και λαμβάνουν λιγότερες ποσότητες βιταμίνης D, που ενεργοποιείται με το ηλιακό φως- φαίνεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εκδήλωσης ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Επιπλέον κι άλλες αυτοάνοσες ασθένειες, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, συνδέονται με την πρόσληψη βιταμίνης D. Πάντως χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να επιβεβαιωθεί αυτή η σχέση.
Η μόλυνση και το κυκλοφοριακό πρόβλημα μπορεί να παίζουν ρόλο
Η ρύπανση που προκαλείται από τα σωματίδια (μικροσκοπικά σωματίδια που μπορεί να εισχωρούν βαθιά στους πνεύμονες) συνδέεται με φλεγμονές. Ερευνητές στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, πραγματοποίησαν μελέτη το 2009 σε πάνω από 90.000 γυναίκες στις ΗΠΑ, που εξέταζε τη σχέση μεταξύ ρευματοειδούς αρθρίτιδας και κυκλοφοριακής ρύπανση. Βρέθηκε ότι οι γυναίκες που ζούσαν πολύ κοντά σε κεντρικούς δρόμους, είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης ρευματοειδούς αρθρίτιδας, σε σύγκριση με εκείνες που ζούσαν πιο μακριά.
Κατάθλιψη και ρευματοειδής αρθρίτιδα πάνε μαζί
Η κατάθλιψη και η ρευματοειδής αρθρίτιδα φαίνεται πως πηγαίνουν μαζί. Αυτό πιθανώς σχετίζεται με τον πόνο της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και το άγχος που συνδέεται με μια χρόνια ασθένεια λένε οι ειδικοί. Τα υψηλά επίπεδα του γονιδίου του παράγοντα νέκρωσης όγκων TNF-a στο αίμα, έχουν επίσης συσχετιστεί με την κατάθλιψη, έτσι είναι πιθανό η φλεγμονή που προκαλεί τη ρευματοειδή αρθρίτιδα να προκαλεί επίσης κατάθλιψη.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να σημαίνει κι άλλα αυτοάνοσα νοσήματα
Οι άνθρωποι που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, έχουν γενετικούς παράγοντες κινδύνου που τα καθιστούν ευπαθή σε αυτοανοσία γενικότερα. Τα αυτοάνοσα νοσήματα του θυρεοειδούς και το σύνδρομο Sjogren (ξηροφθαλμία και η ξηροστομία) είναι ιδιαίτερα συχνά σε άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Η εγκυμοσύνη επηρεάζει τα συμπτώματα ρευματοειδούς αρθρίτιδας
Μερικά αυτοάνοσα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και μιας πιο σπάνιας διαταραχής που ονομάζεται συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, βελτιώνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς παρουσιάζουν ύφεση. Μερικά στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι έως και το 75% των γυναικών με ρευματοειδή αρθρίτιδα, παρουσιάζουν ύφεση της νόσου κατά περίπου το δεύτερο μήνα της εγκυμοσύνης. Μπορεί όμως να παρουσιαστεί έξαρση μετά τη γέννα.
Αυξημένος κίνδυνος καρδιακής προσβολής
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο της καρδιακής προσβολής. Ακόμη και αν το επίπεδο της χοληστερόλης είναι φυσιολογικό, η αρτηριακή πίεση χαμηλή και δεν πάσχει κάποιος από διαβήτη, εάν έχει ενεργό ρευματοειδή αρθρίτιδα, τριπλασιάζεται ο κίνδυνος για καρδιακή προσβολή. Η συστηματική φλεγμονή που αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας είναι ο πιθανός ένοχος.
Ένα ποτό την ημέρα μπορεί να κρατήσει μακριά τη ρευματοειδή αρθρίτιδα
Όπως και η κατανάλωση αλκοόλ, ορισμένα φάρμακα που αντιμετωπίζουν τη ρευματοειδή αρθρίτιδα μπορεί να προκαλούν βλάβη στο συκώτι, επομένως το αλκοόλ δεν συνιστάται για τα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι τα άτομα που καταναλώνουν αλκοόλ διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο για ρευματοειδή αρθρίτιδα από εκείνα που δεν καταναλώνουν. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ είναι αντιφλεγμονώδης και μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για την ανάπτυξη ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Το μόνο πράγμα που χρειάζεται προσοχή είναι να βεβαιωθείτε ότι δεν αλληλεπιδρά με άλλα φάρμακα.
Ρευματοειδής αρθρίτιδα και διαβήτης: είναι περίπλοκο
Η φλεγμονή της ρευματοειδούς αρθρίτιδας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2. Τα κορτικοστεροειδή που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο τύπου 2 διαβήτη, αυξάνοντας το επίπεδο σακχάρου στο αίμα, αλλά άλλα φάρμακα για την ασθένεια, μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο διαβήτη. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο διαβήτης τύπου 1, που είναι επίσης μια αυτοάνοση διαταραχή, έχουν μερικούς κοινούς γενετικούς παράγοντες κινδύνου.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα συνδέεται με ασθένειες του πνεύμονα
Ασθένειες του πνεύμονα μπορεί να είναι εξαιρετικά συχνές σε άτομα που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα η οποία μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία φλεγμονών στους αεραγωγούς. Επίσης, το κάπνισμα μπορεί να κρύβεται πίσω από την ασθένεια. Οι ερευνητές, μελετούν κατά πόσο η ρευματοειδής αρθρίτιδα ξεκινά από τους πνεύμονες.
