Ο άνθρωπος είναι σχεδιασμένος ώστε να μπορεί να κάνει εμετό. Άλλα ζώα με την ίδια ικανότητα είναι οι πίθηκοι, οι σκύλοι, οι γάτες, τα γουρούνια, τα ψάρια και τα πτηνά. Τα ποντίκια, οι αρουραίοι, τα ινδικά χοιρίδια, τα κουνέλια και τα άλογα δεν έχουν αυτή την ικανότητα γιατί ο οισοφάγος τους είναι υπερβολικά μακρύς.
Ο εμετός ακολουθεί ένα ακριβές σχέδιο. Εκατομμύρια μικροσκοπικοί δέκτες ελέγχουν το περιεχόμενο του στομάχου και εξετάζουν το αίμα. Οι πληροφορίες συγκεντρώνονται στο τεράστιο ινώδες δίκτυο του νευρικού συστήματος και αποστέλλονται στον εγκέφαλο ο οποίος τις αξιολογεί και παίρνει την απόφαση: να ξεράσουμε. Χλωμιάζουμε καθώς το αίμα στραγγίζει από τα μάγουλα και κατευθύνεται στην κοιλιά. Η πίεση πέφτει και οι καρδιακοί παλμοί μειώνονται.
Αρχικά, το στομάχι και το έντερο πραγματοποιούν μικρές, νευρικές κυματιστές κινήσεις, σπρώχνοντας το περιεχόμενο προς την εντελώς αντίθετη κατεύθυνση, καθώς αρχίζουν να πανικοβάλλονται ελαφρά. Δεν αισθανόμαστε αυτή την παλινδρόμηση καθώς λαμβάνει χώρα στους λείους μυς. Ωστόσο, είναι η στιγμή που οι περισσότεροι συνειδητοποιούν ενστικτωδώς την ανάγκη να αναζητήσουν ένα δοχείο.
Το άδειο στομάχι δεν αποτελεί άμυνα κατά του εμετού, καθώς το λεπτό έντερο είναι εξίσου ικανό να αποβάλει το περιεχόμενο του. Για να συμβεί αυτό, το στομάχι ανοίγει την πύλη επιτρέποντας την είσοδο στο περιεχόμενο του λεπτού εντέρου.
Ο τρόπος που κάνουμε εμετό παρέχει ορισμένα στοιχεία για την αιτία. 0 ξαφνικός εμετός που προέρχεται από ένα βίαιο ξέσπασμα, σχεδόν απροειδοποίητα, οφείλεται πιθανόν σε γαστρεντερικό ιό. Κι αυτό επειδή οι αισθητήρες μετράνε πόσα παθογόνα μικρόβια συναντούν, και όταν αποφασίσουν ότι ο αριθμός είναι εκτός ελέγχου, δίνουν την πληροφορία ότι θα ήταν καλύτερα να ξεράσουν το περιεχόμενο.
Η τροφική και η αλκοολική δηλητηρίαση προκαλούν εμετό κατά κύματα. Ωστόσο, σε αυτές τις περιπτώσεις ειδοποιούμαστε έγκαιρα, με τη μορφή της ναυτίας. Όταν αισθανόμαστε ναυτία, το σώμα μάς λέει ότι εκείνο που καταναλώσαμε δε μας κάνει καλό.
Το ξέρασμα στο πλοίο είναι βασικά ίδιο με την κινητική ναυτία. Σε αυτή την περίπτωση δεν εμπλέκονται τοξίνες. Προς το παρόν, η καλύτερη εξήγηση για την κινητική ναυτία είναι ότι οι πληροφορίες που στέλνονται στον εγκέφαλο από τα μάτια δε συμβαδίζουν με τις αντίστοιχες από τα αυτιά. Ο εγκέφαλος ορισμένων ανθρώπων δεν μπορεί να καταλάβει τι συμβαίνει και δίνει εντολή για εμετό. Στην περίπτωση της κινητικής ναυτίας κρατήστε το βλέμμα καρφωμένο στον ορίζοντα. Αυτό βοηθά τα μάτια και τους αισθητήρες ισορροπίας να συντονίσουν καλύτερα τις πληροφορίες τους.
Ο εμετός μπορεί επίσης να οφείλεται σε ακραία συναισθήματα όπως ένταση, άγχος ή αγωνία. Υπό φυσιολογικές συνθήκες συνθέτουμε το πρωί την αντιστρεσογόνο ορμόνη CRF (εκλυτικός παράγοντας της κορτικοτροπίνης), δημιουργώντας αρκετό απόθεμα προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της ημέρας. Η CRF επιτρέπει την πρόσβαση στα ενεργειακά μας αποθέματα, αποτρέπει την υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος και βοηθά το δέρμα να μαυρίζει, ως προστατευτική αντίδραση στο φως του ήλιου. Ο εγκέφαλος μπορεί επίσης να διοχετεύσει επιπλέον ποσότητα CRF στο κυκλοφορικό σύστημα όταν βρεθούμε σε κατάσταση ιδιαίτερης αναστάτωσης. Ωστόσο, η σύνθεση της CRF δε γίνεται μόνο από εγκεφαλικά αλλά και από γαστρεντερικά κύτταρα. Και σε αυτή την περίπτωση η ένδειξη είναι στρες και απειλή! Όταν τα γαστρεντερικά κύτταρα εντοπίζουν μεγάλες ποσότητες CRF, ανεξάρτητα από το σημείο προέλευσης τους (εγκέφαλος ή έντερο), το σώμα αντιδρά με διάρροια, ναυτία ή εμετό.
Όταν στρεσάρεται το έντερο, η διασπασμένη τροφή απορρίπτεται, είτε επειδή είναι τοξική, είτε επειδή το έντερο εκείνη τη στιγμή δεν είναι σε θέση να τη διασπάσει κανονικά. Και στις δύο περιπτώσεις πατιέται το κουμπί εκτίναξης. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει χρόνος για ήπια, άνετη πέψη.
Τέλος, μια απλή αναγούλα ή αηδία από κάτι που βάλαμε στο στόμα μας μπορεί να προκαλέσει εμετό ή τουλάχιστον να μας προετοιμάσει πως αυτό πρόκειται να συμβεί να συνεχίσουμε έτσι.
