Τα ΜΣΑΦ (Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα) είναι ανάμεσα στα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα αναγλητικά φάρμακα παγκοσμίως και αρκετά από αυτά διατίθενται χωρίς συνταγή γιατρού.
Από το 2015 ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) προειδοποιεί ότι η χρήση ΜΣΑΦ για τη θεραπεία του πόνου και της φλεγμονής μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακό έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Η προειδοποίηση βασίζεται στα στοιχεία που έγιναν γνωστά τα τελευταία χρόνια και δείχνουν ότι ο κίνδυνος εμφράγματος ή εγκεφαλικού μπορεί να αυξηθεί ακόμα και μετά από σύντομο διάστημα χρήσης.
Τώρα μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό British Medical Journal βρήκε ότι η χρήση ΜΣΑΦ αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος από την πρώτη κιόλας εβδομάδα χρήσης. Ο κίνδυνος είναι σαφής από τον πρώτο μήνα λήψης ΜΣΑΦ, ειδικά σε υψηλή δοσολογία.
Οι ερευνητές του McGill University, στο Μόντρεαλ, με επικεφαλής την επιδημιολόγο Michèle Bally, εξέτασαν δεδομένα για περίπου 447.000 άτομα, από τα οποία τα 61.500 είχαν υποστεί έμφραγμα. Το έμφραγμα συσχετίστηκε με συγκεκριμένα ΜΣΑΦ, όπως ιβουπροφαίνη, δικλοφαινάκη, ναπροξένη και η ροφεκοξίμπη. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μετα-ανάλυση που έχει γίνει μέχρι σήμερα, με βάση τον αριθμό των ατόμων που περιέλαβε (οκτώ προηγούμενες μελέτες).
Κίνδυνος από την πρώτη εβδομάδα
Η χρήση οποιασδήποτε δόσης ΜΣΑΦ για μια εβδομάδα, για ένα μήνα ή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σχετίστηκε με αυξημένο κατά 20-50% κίνδυνο εμφράγματος. Ο κίνδυνος έφτασε στο 100% με υψηλή δόση ροφεκοξίμπης αλλά αυτή η ουσία έχει αποσυρθεί.
Ο κίνδυνος αυξανόταν όσο μεγαλύτερη ήταν η δόση αλλά μετά τον πρώτο μήνα χρήσης δεν φαινόταν να αυξάνεται περαιτέρω με εξαίρεση τη δικλοφαινάκη. Σημειώνεται ότι η δικλοφαινάκη θεωρείται από προηγούμενες μελέτες πως είναι το ΜΣΑΦ με τις περισσότερες παρενέργειες. Στην παρούσα μελέτη η χρήση για 8-30 ημέρες υψηλής δόσης ήταν ιδιαίτερα επιβλαβής για την ιβουπροφαίνη (πάνω 1.200 mg την ημέρα), την ναπροξένη (πάνω από 750 mg την ημέρα) και την ροφεκοξίμπη (πάνω από 25 mg την ημέρα).
Πιο συγκεκριμένα, ο αυξημένος κίνδυνος καρδιακής προσβολής για οποιαδήποτε δόση ΜΣΑΦ κατά την πρώτη εβδομάδα χρήσης, σε σύγκριση με τη μη χρήση κατά το παρελθόν έτος, ήταν, κατά μέσο όρο:
- Δικλοφαινάκη: Αυξημένος κίνδυνος 50%
- Ιβουπροφαίνη: Αυξημένος κίνδυνος 48%
- Ναπροξένη: Αυξημένος κίνδυνος 53%
- Ροφεκοξίμπη (ένα φάρμακο που έχει αποσυρθεί): Αυξημένος κίνδυνος 58%
Η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι τα ΜΣΑΦ ήταν η άμεση αιτία καρδιακής προσβολής -π.χ. δεν έλαβε υπόψη όλους τους πιθανούς παράγοντες που επηρεάζουν, ωστόσο η συσχέτιση είναι σημαντική.
Σημειώνεται ότι μια μελέτη του 2016 που έγινε από ερευνητές του Χάρβαρντ και άλλων πανεπιστημίων βρήκε ότι οι γυναίκες που λαμβάνουν τακτικά παυσίπονα (δύο φορές την εβδομάδα) όπως είναι η ιβουπροφαίνη ή η παρακεταμόλη, έχουν αυξημένο κίνδυνο απώλειας της ακοής.
Το 2017, ερευνητές του Πανεπιστημίου και του Νοσοκομείου της Κοπεγχάγης ανέλυσαν στοιχεία για 28.947 ασθενείς, που υπέστησαν έμφραγμα έξω από το νοσοκομείο μεταξύ των ετών 2001 και 2010 και βρήκαν ότι ο κίνδυνος για καρδιακή ανακοπή ήταν αυξημένος κατά 50% και 31% για την δικλοφαινάκη και τη ιβουπροφαίνη, αντίστοιχα.
