Τις τελευταίες δεκαετίες, μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που πίνουν μικρές έως μέτριες ποσότητες αλκοόλ διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής νόσου και ισχαιμικού επεισοδίου (επεισόδιο που οφείλεται σε θρόμβο αίματος στον εγκέφαλο).
Τα ευρήματα αυτά εξηγεί η ικανότητα του αλκοόλ να μειώνει τον κίνδυνο θρόμβωσης του αίματος. Επίσης, το αλκοόλ ανεβάζει την «καλή» χοληστερόλη HDL αλλά υπάρχουν αμφιβολίες αν αυτός μπορεί να είναι ένας λόγος που συνδέεται με τα προαναφερθέντα οφέλη καθώς το αλκοόλ ανεβάζει επίσης και τα τριγλυκερίδια.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η ερμηνεία των ευρημάτων που βασίζονται στη σύγκριση ατόμων που πίνουν με άτομα που δεν πίνουν είναι δύσκολη, λόγω των πολλών και διαφορετικών παραγόντων που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Για παράδειγμα, το δείγμα των ατόμων που δεν πίνουν περιλαμβάνει τόσο ανθρώπους που δεν έπιναν ποτέ στη ζωή τους όσο και άτομα που έχουν κόψει το ποτό λόγους υγείας. Αυτό έχει ως συνέπεια το σύνολο των ατόμων του δείγματος της έρευνας να μη συνιστά πάντοτε αντιπροσωπευτική ομάδα σύγκρισης. Καθώς σ’ αυτό το δείγμα περιλαμβάνονται ασθενείς είναι εν μέρει λογικό ότι η αποχή από το αλκοόλ δείχνει χειρότερη υγεία σε σχέση με αυτού που πίνουν μέτριες ποσότητες. Είναι το ίδιο με τη χορτοφαγία: οι χορτοφάγοι έχουν χειρότεροι υγεία από τους κρεατοφάγους μόνο και μόνο επειδή οι διάφορες ασθένειες που συνέβησαν σε ένα μέρος του δείγματος είχε αποτέλεσμα να τους στρέψει προς τη χορτοφαγία.
Οι άνθρωποι που πίνουν κινδυνεύουν λιγότερο να εμφανίσουν καρδιακή νόσο από εκείνους που απέχουν από το ποτό. Σε γενικές γραμμές, τα άτομα που πίνουν είναι πλουσιότερα και πιο υγιή, είναι πιθανότερο να αθλούνται, και λιγότερο πιθανό να είναι παχύσαρκα από εκείνα που δεν πίνουν. Από την άλλη πλευρά, είναι πιο πιθανό να καπνίζουν – ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιακής νόσου.
Το είδος του αλκοόλ που πίνετε μπορεί επίσης να κάνει τη διαφορά, αν και όχι για τους λόγους που νομίζετε. Πιθανόν να έχετε ακούσει όχι το κόκκινο κρασί είναι η καλύτερη επιλογή για την υγεία της καρδιάς, διότι περιέχει ρεσβερατρόλη, μια ουσία που βρίσκεται στη φλούδα του κόκκινου σταφυλιού, καθώς και σε ορισμένα μούρα, καρύδια, και άλλα φυτά.
Σύμφωνα με μελέτες, η ρεσβερατρόλη έχει ευεργετικές ιδιότητες που προστατεύουν τις αρτηρίες και την καρδιά. Ομως για να φτάσετε την ποσότητα της ρεσβερατρόλης που αναφέρεται σε αυτές τις μελέτες, θα πρέπει να πιείτε 300 ποτήρια κόκκινο κρασί. Ακόμα κι αν το κόκκινο κρασί έχει πράγματι κάποιες μοναδικές θεραπευτικές ιδιότητες, είναι δύσκολο να μη λάβουμε υπόψη μας στην εξίσωση το φαγητό που καταναλώνεται μαζί με το ποτό. Στη Δανία μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που αγοράζουν κρασί είναι επίσης πιθανό να αγοράσουν υγιεινά τρόφιμα που κάνουν καλό στην καρδιά, όπως ελιές και ελαιόλαδο, ενώ όσοι πίνουν μπίρα είναι πιο πιθανό να αγοράσου λιγότερο υγιεινές τροφές, όπως πατατάκια και αναψυκτικά. Αλλά και το μοτίβο που ακολουθείτε όταν πίνετε -πώς και πότε πίνετε- έχει σημασία.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η πιθανότητα θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο μεταξύ των ανδρών που έπιναν πέντε ή περισσότερα ποτά τις ημέρες που κατανάλωναν αλκοόλ ήταν 30% μεγαλύτερη σε σύγκριση με τους άνδρες που έπιναν μόνο ένα. Από την άλλη πλευρά, οι άνδρες που έπιναν συχνότερα (120 ημέρες το χρόνο ή περισσότερο) εμφάνιζαν 20% μικρότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο από εκείνους που έπιναν λιγότερο από 36 ημέρες το χρόνο.
Μια άλλη μελέτη, η οποία συνέκρινε τις συνήθειες κατανάλωσης οινοπνεύματος από άντρες στη Γαλλία και την Ιρλανδία στη διάρκεια μίας δεκαετίας, διαπιστώθηκε ότι οι Γάλλοι κατανάλωναν κατά μέσο όρο 34,1 ml οινοπνεύματος την ημέρα, έναντι 21,31 ml για τους Ιρλανδούς άνδρες. Το 75% των Γάλλων ανδρών έπιναν κάθε μέρα, έναντι μόλις 12% των Ιρλανδών. Εντούτοις, η βαριά επεισοδιακή κατανάλωση -κατανάλωση πέντε ή περισσότερων ποτών τουλάχιστον μία ημέρα την εβδομάδα- ήταν πιο συχνή στους Ιρλανδούς από ό,τι στους Γάλλους (9% έναντι 0,5%). Αφού έλεγξαν την ύπαρξη
παραγόντων όπως το κάπνισμα, την αρτηριακή πίεση και άλλους κινδύνους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνδρες που έπιναν τακτικά μέτριες ποσότητες αλκοόλ (όπως συνηθίζεται στη Γαλλία) διέτρεχαν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής νόσου από εκείνους που συνήθιζαν να κάνουν βαριά επεισοδιακή κατανάλωση οινοπνεύματος (όπως συνηθίζεται στην Ιρλανδία).
Άλλες έρευνες έχουν εξετάσει τις επιπτώσεις που έχει ή έναρξη κατανάλωσης οινοπνεύματος στη μέση ηλικία.
Σε μια τέτοια μελέτη συμμετείχαν 7.359 άτομα ηλικίας από 45 έως 64 ετών, χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, τα οποία δεν έπιναν κατά την έναρξη της περιόδου των 10 ετών που διήρκησε η έρευνα. Μέσα στα πρώτα έξι χρόνια της μελέτης, το 6% των ασθενών άρχισε να πίνει μέτρια. Κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια, αυτά τα άτομα είχαν 38% λιγότερες πιθανότητες να πάθουν καρδιαγγειακό επεισόδιο από ό,τι τα άτομα που συνέχισαν να απέχουν από το ποτό. Εντούτοις οι δύο ομάδες δεν είχαν σημαντικές διαφορές ως προς το ποσοστό θανάτων από όλες τις πιθανές αιτίες. Η ωφέλιμη επίδραση του αλκοόλ ήταν εντονότερη στα άτομα που έπιναν αποκλειστικά κρασί από ό,τι σε εκείνους που έπιναν μπίρα ή κοκτέιλ.
Το τελικό συμπέρασμα των ερευνητών ήταν ότι η έναρξη κατανάλωσης οινοπνεύματος στη μέση ηλικία είναι ασφαλής και μπορεί να έχει καρδιαγγειακά οφέλη, δεν παύουν όμως να συστήνουν προσοχή. Το χρονικό διάστημα διάρκειας της έρευνας δεν ήταν τέτοιο ώστε να αποκαλύψει τυχόν αύξηση στα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου και δεν είχε λάβει υπόψη επιρροές του περιβάλλοντος ή της συμπεριφοράς, οι οποίες μπορούν να μεταβάλουν το αποτέλεσμα των δεδομένων όσον αφορά τα άτομα που πίνουν.
