Οι έρευνες υποδεικνύουν ότι στις μεσαίες και μεγαλύτερες ηλικίες ο κίνδυνος θανάτου από στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο διπλασιάζεται για κάθε αύξηση της συστολικής πίεσης κατά 20 mmHg ή αύξηση της διαστολικής πίεσης κατά 10 mmHg.
Ωστόσο τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση δεν αποτελεί πλέον ένα ιδιαίτερο πρόβλημα του δυτικού κόσμου ή των πλούσιων χωρών. Πρόκειται περισσότερο για πρόβλημα των φτωχότερων χωρών του κόσμου.
Η συστολική και η διαστολική αρτηριακή πίεση μειώθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών (1975-2015) στις αναπτυγμένες χώρες, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2017 στο περιοδικό The Lancet. Από την άλλη μεριά, η αρτηριακή πίεση ανέβηκε στις αναπτυσσόμενες χώρες και έτσι ο παγκόσμιος μέσος όρος έχει μείνει περίπου σταθερός
Η μελέτη συγκέντρωσε 1.479 προηγούμενες μελέτες που μέτρησαν τις αρτηριακές πιέσεις 19,1 εκατομμυρίων ενηλίκων. Το συμπέρασμα είναι ότι η παγκόσμια μέση συστολική αρτηριακή πίεση το 2015 ήταν 127 mmHg στους άνδρες και 122 mmHg στις γυναίκες. Η μέση διαστολική αρτηριακή πίεση ήταν 78,7 mmHg στους άνδρες και 76,7 mmHg στις γυναίκες. Δηλαδή οι άνδρες έχουν 5 μονάδες υψηλότερη συστολική πίεση και 2 μονάδες διαστολική σε σχέση με τις γυναίκες.
Το ποσοστό των υπερτασιακών ανδρών ήταν 24,1% και των υπερτασιακών γυναικών 20,1%. Ως υπέρταση ορίζεται είτε μια συστολική αρτηριακή πίεση πάνω από 140 mmHg είτε μια διαστολική πίεση πάνω από 90 mmHg.
| Χώρα (2015) | Μέση πίεση (άνδρες) | % Ανδρών με υπέρταση | Μέση πίεση (γυναίκες) | % Γυναικών με υπέρταση |
| Σλοβενία | 137.5/81.0 | 35.8% | 127.0/78.9 | 24.9% |
| Νιγερία | 136.0/80.8 | 31.3% | 133.4/81.8 | 35.8% |
| Βραζιλία | 133.3/78.8 | 26.7% | 124.3/76.2 | 19.9% |
| Ρωσία | 130.3/82.2 | 32.6% | 122.7/78.4 | 22.3% |
| Ιρλανδία | 128.7/77.8 | 22.8% | 118.3/75.5 | 16.5% |
| Μεξικό | 127.5/78.4 | 22.3% | 123.1/75.4 | 17.3% |
| Ινδία | 127.3/80.5 | 26.6% | 124.3/79.1 | 24.7% |
| Νότια Αφρική | 127.0/81.6 | 27.4% | 123.1/82.0 | 26.1% |
| Κίνα | 126.1/78.5 | 21.5% | 121.5/75.9 | 16.8% |
| Βρετανία | 125.9/71.7 | 17.9% | 117.2/70.0 | 13.3% |
| Νέα Ζηλανδία | 126.1/74.5 | 19.3% | 116.9/72.0 | 13.3% |
| Ιαπωνία | 125.6/78.1 | 22.5% | 116.8/72.1 | 12.6% |
| Αυστραλία | 123.9/73.5 | 18.0% | 115.5/70.5 | 12.3% |
| ΗΠΑ | 123.6/73.6 | 15.3% | 117.3/71.1 | 10.5% |
| Καναδάς | 118.4/73.5 | 15.6% | 111.3/69.9 | 10.8% |
Το 2015, τα επίπεδα της συστολικής αρτηριακής πίεσης ήταν από τα χαμηλότερα στον κόσμο στη Νότια Κορέα και τον Καναδά, περίπου στα 118 mmHg για τους άνδρες και στα 111 mmHg για τις γυναίκες. Χαμηλή αρτηριακή πίεση έχουν επίσης η Βρετανία, η Αυστραλία, οι ΗΠΑ, το Περού και η Σιγκαπούρη.
Η Ιαπωνία έχει κάνει μια μεγάλη πρόοδο. Σ’ αυτή τη χώρα, η υψηλή πίεση του αίματος ήταν μια σημαντική αιτία θανάτου μεταξύ των ετών 1951 και 1980, καθώς η πρώτη αιτία θανάτου ήταν το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και κυρίως το αιμορραγικό. Τώρα τα εγκεφαλικά στην Ιαπωνία έχουν περάσει στην τρίτη θέση μετά τον καρκίνο και τις καρδιακές παθήσεις. Το 1961, συστολική πίεση του αίματος στους Ιάπωνες ήταν στα 142 mmHg για τους άνδρες και στα 141 mmHg για τις γυναίκες ενώ σήμερα είναι στα 126 mmHg και στα 117 mmHg αντίστοιχα, μια σημαντική διαφορά.
Παρακάτω παρουσιάζονται τα διαγράμματα της μέσης συστολικής πίεσης του αίματος για το διάστημα 1975-2015 σε άνδρες (μπλε γραμμή) και γυναίκες (κόκκινη γραμμή) στη Βρετανία, την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και την Ελλάδα. Περισσότερα στοιχεία μπορείτε να δείτε στο ncdrisc.org.
Μεγάλη Βρετανία
Ιαπωνία
ΗΠΑ
Ελλάδα
Να σημειωθεί ότι η παχυσαρκία των ενηλίκων δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει πολύ την εξέλιξη της αρτηριακής πίεσης. Κι αυτό διότι ενώ η παχυσαρκία εξακολουθεί να ανεβαίνει στις αναπτυγμένες χώρες η αρτηριακή πίεση κινείται αντίθετα. Είναι ωστόσο γνωστό ότι η παχυσαρκία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων καταστάσεων και παθήσεων όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, η υψηλή χοληστερόλη, η καρδιαγγειακή νόσο, το εγκεφαλικό επεισόδιο, η αρθρίτιδα και ορισμένοι καρκίνοι.
Με βάση τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), οι ΗΠΑ έχουν την υψηλότερη παχυσαρκία στον κόσμο, 36,5%, αν ληφθούν υπόψη και τα δύο φύλα, αλλά σχετικά χαμηλή πίεση του αίματος. Ενώ η παχυσαρκία ανέβηκε στις ΗΠΑ τις τελευταίες δεκαετίες, η μέση πίεση του αίματος έπεσε, αν και μετά το 2000 επικρατεί μια ανοδική τάση. Επίσης οι Καναδοί, ενώ έχουν σχετικά υψηλή παχυσαρκία και στα δύο φύλα, 27-29%, έχουν από τις χαμηλότερες αρτηριακές πιέσεις στον κόσμο.
Από την άλλη μεριά, οι Ιάπωνες που έχουν χαμηλή παχυσαρκία, μόλις 3-4%, έχουν υψηλότερη πίεση από τους Αμερικανούς. Οι Ιάπωνες ίσως αποτελούν μια ξεχωριστή περίπτωση καθώς μια ενδιαφέρουσα μελέτη βρήκε πρόσφατα ότι τα νεφρά τους έχουν λιγότερους νεφρώνες και αυτό μπορεί να είναι μια εξήγηση της μεγαλύτερης αρτηριακής πίεσης που έχουν παρότι είναι αδύνατοι.
Ο χάρτης της αρτηριακής πίεσης
