O αριθμός των καταγεγραμμένων κρουσμάτων καρκίνου στην Ευρώπη αυξάνεται με σταθερό ρυθμό αλλά το ποσοστό της θνησιμότητας από τη νόσο παρουσιάζει πτώση, αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) σε έκθεσή του. Η αύξηση των κρουσμάτων θεωρείται πως σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στις καλύτερες μεθόδους διάγνωσης. Με το 9% του παγκόσμιου πληθυσμού, η Ευρώπη έχει το 23,4% των περιστατικών καρκίνου και το 20,3% των θανάτων παγκοσμίως.
Στην Ευρώπη, μια περιοχή που για τον ΠΟΥ καλύπτει 53 χώρες από την Πορτογαλία έως τη Ρωσία και το Κιργιστάν, το 2,4% του πληθυσμού προσβλήθηκε από κάποια μορφή καρκίνου το 2014. Τα κρούσματα έχουν αυξηθεί κατά 50% σε σχέση με το 2000.
Τα στοιχεία παρουσιάζουν μεγάλες ανομοιότητες ανάλογα με τη μορφή του καρκίνου και τους εξεταζόμενους πληθυσμούς. ‘Ετσι στις βόρειες χώρες (Σουηδία, Νορβηγία, Φινλανδία, Δανία, Ισλανδία) η συχνότητα του καρκίνου είναι διπλάσια (5%), ενώ είναι μειωμένο (1,8%) στην Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ) που περιλαμβάνει εννέα χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ, όπως η Λευκορωσία, η Γεωργία, η Ρωσία. Το ποσοστό στην Ευρωπαϊκή ‘Ενωση το 2013, ήταν για τις γυναίκες (2,9%) και τους άνδρες (2,7%).
Το μεγάλο ποσοστό των κρουσμάτων καρκίνου στις βόρειες χώρες καταδεικνύει την “επιτυχία” των προγραμμάτων ανίχνευσης, εκτιμά η Κλαούντια Στάιν, διευθύντρια ενημέρωσης και έρευνας του ΠΟΥ. “Τα προγράμματα αναγνωρίζουν ορισμένες μορφές καρκίνων πολύ πριν από την εκδήλωση των συμπτωμάτων, γεγονός που σίγουρα ευνοεί τη θεραπεία τους αλλά διογκώνει τα στοιχεία”, εξήγησε κατά την παρουσίαση της έκθεσης στο Λονδίνο.
Η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού αυξήθηκε κατά 30% από το 2000 φτάνοντας τα 110 νέα κρούσματα ετησίως ανά 100.000 γυναίκες το 2014. Αλλά για τον καρκίνο του μαστού υπάρχει σήμερα καλύτερη θεραπεία και έκβαση. Η θνησιμότητα λόγω της νόσου αυτής μειώνεται σταθερά από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, έτσι καταγράφηκαν 20 θάνατοι ανά 100.000 γυναίκες το 2015, έναντι 23,8 το 2000.
Ο αριθμός των νέων κρουσμάτων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μειώνεται στην ΕΕ. Ήταν 12 ανά 100.000 γυναίκες το 2014-2015 (-12,5% από το 2000) προκαλώντας 3 θανάτους ανά 100.000 γυναίκες (-50% από το 1978). Ωστόσο τα κρούσματα αυξάνονται εντός της ΚΑΚ, όπου το ποσοστό θνησιμότητας είναι διπλάσιο.
Η συχνότητα των καρκίνου της τραχείας, των βρόγχων και του πνεύμονα γνώρισε μια διαφορετική εξέλιξη ανάλογα με την κάθε χώρα. Αυξήθηκε κατά σχεδόν 50% στη Γαλλία μεταξύ 2000 και 2015 (από 47 σε 70 κρούσματα ανά 100.000 άτομα), πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με την υπόλοιπη ΕΕ (+11%). Το ποσοστό θνησιμότητας από τους καρκίνους αυτούς μειώνεται κατά μέσο όρο (-13% από το 2000).
Προβλέψεις για το 2018 παγκοσμίως
Ο καρκίνος εκτιμάται να γίνει αιτία θανάτου για 9,6 εκατομμύρια ανθρώπων παγκοσμίως το 2018, ενώ 18,1 εκατομμύρια νέα περιστατικά θα διαγνωστούν, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ερευνών για τον Καρκίνο (IACR) του ΠΟΥ.
Τα στοιχεία, που αφορούν 185 χώρες και 36 είδη καρκίνου δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο CA: A Cancer Journal for Clinicians και δείχνουν μια επιδείνωση σε σχέση με το 2012 (όταν είχαν δημοσιευθεί τα προηγούμενα αντίστοιχα στοιχεία της μελέτης GLOBOCAN), οπότε υπήρχαν 8,2 εκατομμύρια θάνατοι και 14,1 εκατ. νέα περιστατικά.
Η επιδείνωση αυτή αποδίδεται στην αύξηση και γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού και σε μια σειρά από κοινωνικο-οικονομικούς παράγοντες. Σαφής είναι η τάση να μειώνονται αναλογικά διεθνώς οι καρκίνοι που σχετίζονται με τη φτώχεια και τις λοιμώξεις (οι ιοί προκαλούν ένα σημαντικό ποσοστό των καρκίνων), ενώ αυξάνονται όσοι σχετίζονται με τον τρόπο ζωής.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περίπου ένας στους πέντε άνδρες και μία στις έξι γυναίκες θα εμφανίσουν κάποιο καρκίνο, στη διάρκεια της ζωής τους, ενώ ένας στους οκτώ άνδρες και μία στις 11 γυναίκες θα πεθάνουν από τη νόσο. Οι καρκίνοι των πνευμόνων, του μαστού και του παχέος εντέρου (ορθοκολικός) είναι οι τρεις συχνότερες μορφές καρκίνου και για τα δύο φύλα από άποψη αριθμού περιστατικών
Από άποψη θνησιμότητας οι περισσότεροι θάνατοι οφείλονται στον καρκίνο των πνευμόνων (1,8 εκατ. θάνατοι ή 18,4% του συνόλου) με δεύτερο τον καρκίνο του εντέρου (881.000 θάνατοι ή 9,2%), ενώ ακολουθούν ο καρκίνος του στομάχου (783.000 θάνατοι ή 8,2%), του ήπατος (782.000 θάνατοι ή 8,2%) και του μαστού (627.000 θάνατοι ή 6,6%).
Στους άνδρες η Νο 1 αιτία θανάτου είναι ο καρκίνος των πνευμόνων (22% του συνόλου) και ακολουθούν του ήπατος (10,2%) και του στομάχου (9,5%). Σε αριθμό νέων περιστατικών στους άνδρες προηγείται ο καρκίνος των πνευμόνων (14,5% του συνόλου) και έπονται του προστάτη (13,5%) και του παχέος εντέρου (10,9%).
Στις γυναίκες τόσο ο συχνότερος όσο ο και πιο θανατηφόρος είναι ο καρκίνος του μαστού (24,2% και 15% αντίστοιχα), ενώ ακολουθούν των πνευμόνων και του εντέρου. Πάντως, σε 28 ανεπτυγμένες χώρες (Ευρώπη, ΗΠΑ, Αυστραλία, Κίνα κ.α.) ο καρκίνος των πνευμόνων είναι αυτός που σκοτώνει τις περισσότερες γυναίκες, κυρίως τις καπνίστριες.
