Από τότε που ξέσπασε η νόσος COVID-19, οι πωλήσεις των απολυμαντικών χεριών αυξήθηκαν. Τα απολυμαντικά έγιναν περιζήτητα στα φαρμακεία και τα σούπερ μάρκετ, βρίσκονται σε έλλειψη ενώ η πολιτεία της Νέας Υόρκης ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει να παράγει το δικό της απολυμαντικό χειρός για να καλύψει τη ζήτηση.
Αν και οι απολυμαντές χεριών μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου πρόκλησης ορισμένων λοιμώξεων, δεν είναι όλα τα απολυμαντικά χεριών εξίσου αποτελεσματικά κατά του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2. Όπως και με άλλες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος (π.χ. κοινό κρυολόγημα και γρίπη), ο κορωνοϊός SARS-CoV-2 μεταδίδεται κυρίως όταν σταγονίδια από το στόμα ή τη μύτη ενός ατόμου μεταφέρονται σε άλλους ανθρώπους. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη έχει δείξει ότι μπορεί επίσης να εξαπλωθεί μέσω κοπράνων.
Εκτός από την εισπνοή σταγονιδίων, μπορείτε επίσης να κολλήσετε ιούς της αναπνευστικής οδού, συμπεριλαμβανομένου του SARS-CoV-2, αγγίζοντας οτιδήποτε έχει μολυνθεί με τον ιό και έπειτα αγγίζοντας το πρόσωπό σας, ιδιαίτερα το στόμα ή τη μύτη. Αγγίζουμε τα πρόσωπά μας χωρίς να το συνειδητοποιούμε καθώς μια μελέτη από τη Νέα Νότια Ουαλία διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι αγγίζουν τα πρόσωπά τους περίπου 23 φορές την ώρα.
Απολυμαντικά με αλκοόλ και χωρίς
Το πλύσιμο με ζεστό νερό και σαπούνι παραμένει το χρυσό πρότυπο για την υγιεινή των χεριών και την πρόληψη της εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών. Το πλύσιμο με ζεστό νερό (όχι με κρύο) και σαπούνι αφαιρεί τις λιπαρές ουσίες από τα χέρια μας που μπορούν να φιλοξενήσουν μικρόβια.
Τα απολυμαντικά χεριών μπορούν επίσης να προστατεύσουν από μικροοργανισμούς που προκαλούν ασθένειες, ειδικά σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει διαθέσιμο σαπούνι και νερό. Είναι αποτελεσματικά στη μείωση του αριθμού των μικροβίων.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι απολυμαντικών χεριών: με αλκοόλ και χωρίς αλκοόλ. Τα απολυμαντικά χεριών με βάση το αλκοόλ περιέχουν ποικίλες ποσότητες και τύπους αλκοόλης, συχνά μεταξύ 60% και 95% και συνήθως ισοπροπυλική αλκοόλη, αιθανόλη (αιθυλική αλκοόλη) ή προπανόλη. Το αλκοόλ είναι γνωστό ότι είναι σε θέση να σκοτώσει τα περισσότερα είδη μικροβίων.
Τα απολυμαντικά χεριών χωρίς αλκοόλ περιέχουν ενώσεις τεταρτοταγών αλάτων αμμωνίου, συνήθως χλωριούχο βενζαλκόνιο (benzalkonium) αντί αλκοόλης. Αυτά μπορούν να μειώσουν τα μικρόβια αλλά είναι λιγότερο αποτελεσματικά από το αλκοόλ.
Όχι μόνο τα απολυμαντικά χεριών με βάση το αλκοόλ είναι αποτελεσματικά για τη θανάτωση πολλών τύπων βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένων των MRSA και E coli, είναι επίσης αποτελεσματικά και κατά πολλών ιών, συμπεριλαμβανομένου του ιού της γρίπης Α, του ρινοϊού, του ιού της ηπατίτιδας Α, το HIV και του κορωναϊό MERS-CoV (Middle East respiratory syndrome coronavirus).
To αλκοόλ καταστρέφει την επικαλυπτική πρωτεΐνη που περιβάλλει ορισμένους ιούς, συμπεριλαμβανομένων των κορωναϊών. Αυτή η πρωτεΐνη είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση και τον πολλαπλασιασμό του ιού. Ωστόσο, ένας απολυμαντής χεριών πρέπει να έχει τουλάχιστον 60% αλκοόλ για να σκοτώσει τους περισσότερους ιούς.
Ζεστό νερό και σαπούνι
Οι απολυμαντές χεριών με λιγότερο από 60% αλκοόλ βρέθηκαν λιγότερο αποτελεσματικοί στη θανάτωση βακτηρίων και μυκήτων και μπορεί μόνο να μειώσουν την ανάπτυξη των μικροβίων παρά να τα σκοτώσουν εντελώς. Τα απολυμαντικά χεριών που περιέχουν 60% αλκοόλ δεν μπορούν να αφαιρέσουν όλους τους τύπους των μικροβίων.
Με τις ελλείψεις να οδηγούν μερικούς ανθρώπους να προσπαθούν να φτιάξουν τα δικά τους απολυμαντικά χεριών, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι αυτά δεν μπορεί να είναι τόσο αποτελεσματικά όσο τα εμπορικά διαθέσιμα προϊόντα.
Το πλύσιμο των χεριών είναι πιο αποτελεσματικό από τα απολυμαντικά στην απομάκρυνση του νοροϊού, του κρυπτοσποριδίου (παράσιτο που μπορεί να προκαλέσει διάρροια) και του Clostridium difficile (βακτήριο που προκαλεί προβλήματα στο έντερο και διάρροια).
Εάν τα χέρια είναι ορατά βρώμικα, το πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό είναι πιο αποτελεσματικό από το να χρησιμοποιείτε απολυμαντικά χεριών με βάση το αλκοόλ. Έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι η απολυμαντική επίδραση του σαπουνιού και η τριβή του πλυσίματος δουλεύουν μαζί για να μειώσουν τον αριθμό των μικροβίων στα χέρια μας.
Το φτέρνισμα ή ο βήχας στα χέρια σας απαιτεί κάτι περισσότερο από μια απλή αντλία απολυμαντών χεριών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αν τα χέρια σας μολυνθούν με βλεννογόνο, ο καθαριστής χεριών μπορεί να μην λειτουργήσει καθώς η βλεννογόνος δράση προστατεύει τα μικρόβια.
Συνοπτικά, ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της εξάπλωσης του κορωνοϊού SARS-CoV-2 προκειμένου να προφυλαχτείτε από την νόσο COVID-19 εξακολουθεί να είναι το πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό ως πρώτη επιλογή και αποφεύγοντας να αγγίζετε το πρόσωπό σας. Αλλά οι απολυμαντικές ουσίες με αλκοόλ (πάνω από 60%) αποτελούν μια πρακτική εναλλακτική λύση όταν δεν είναι διαθέσιμο το σαπούνι και το νερό. Εάν χρησιμοποιείτε απολυμαντικό χεριών, τότε, όπως ισχύει και με το σαπούνι, πρέπει να καλύπτετε πλήρως τα χέρια σας (δάκτυλα, καρπούς, παλάμες, νύχια κλπ) για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα.
