Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης αθηροσκληρωτικών καρδιαγγειακών παθήσεων μέσω διαφόρων μηχανισμών, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των τριγλυκεριδίων, της σταθεροποίησης της μεμβράνης των κυττάρων και των αντιθρομβωτικών, αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων τους.
Για δεκαετίες, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για το εάν τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορούν να μειώσουν τα καρδιαγγειακών επεισοδίων. Το 2018, τα αποτελέσματα από τη μείωση των καρδιαγγειακών συμβάντων με τη δοκιμή Icosapent Ethyl-Intervention (REDUCE-IT) δημοσιεύθηκαν στο New England Journal of Medicine και έδειξαν ότι μια υψηλή δόση καθαρού αιθυλεστέρα του εικοσαπεντανοϊκού οξέος (EPA) σε ασθενείς σε αυξημένο καρδιακό κίνδυνο μείωσε τον καρδιαγγειακό κίνδυνο κατά 20%.
Τα αποτελέσματα από αυτή τη κλινική δοκιμή οδήγησαν τις ΗΠΑ, τον Καναδά, και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων sτην έγκριση του συνταγογραφούμενου φαρμάκου icosapent ethyl για τη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου σε ασθενείς με αυξημένα τριγλυκερίδια. Αλλά προηγούμενες και μεταγενέστερες μελέτες συμπληρωμάτων ωμέγα-3 λιπαρών οξέων που συνδυάζουν EPA και DHA (εικοσιδυοεξαενοϊκό οξύ) είχαν μικτά αποτελέσματα.
Ερευνητές από το Brigham and Women’s Hospital και συνάδελφοί τους διεξήγαγαν μια μετα-ανάλυση 38 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Διαπίστωσαν ότι τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μείωσαν τα καρδιαγγειακά αποτελέσματα. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό eClinical Medicine, έδειξαν μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου στις μελέτες για το EPA και όχι στο συνδυασμό των συμπληρωμάτων EPA + DHA.
“Η μελέτη REDUCE-IT έχει οδηγήσει σε μια νέα εποχή στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων”, δήλωσε ο Deepak L. Bhatt, εκτελεστικός διευθυντής των επεμβατικών καρδιαγγειακών προγραμμάτων στο Brigham και επικεφαλής ερευνητής της δοκιμής REDUCE-IT. “Η REDUCE-IT ήταν η μεγαλύτερη και πιο αυστηρή σύγχρονη δοκιμή για το EPA, αλλά υπήρξαν και άλλες. Τώρα, μπορούμε να δούμε ότι το σύνολο των στοιχείων υποστηρίζει ένα ισχυρό και συνεπές όφελος του EPA”.
Ο Bhatt και οι συνεργάτες του πραγματοποίησαν μια μετα-ανάλυση 38 τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, συμπεριλαμβανομένων δοκιμών μονοθεραπείας EPA και θεραπείας EPA + DHA. Συνολικά, αυτές οι δοκιμές περιελάμβαναν περισσότερους από 149.000 συμμετέχοντες. Αξιολόγησαν βασικά καρδιαγγειακά αποτελέσματα, όπως καρδιαγγειακή θνησιμότητα, μη θανατηφόρα καρδιαγγειακά αποτελέσματα, αιμορραγία και κολπική μαρμαρυγή. Συνολικά, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μείωσαν την καρδιαγγειακή θνησιμότητα και βελτίωσαν τα καρδιαγγειακά αποτελέσματα.
Οι δοκιμές για το EPA έδειξαν υψηλότερες σχετικές μειώσεις στα καρδιαγγειακά αποτελέσματα σε σύγκριση με εκείνες των EPA + DHA. Από τις 38 δοκιμές, 4 συνέκριναν το EPA έναντι μιας ομάδας ελέγχου και 34 δοκιμές συνέκριναν τα EPA + DHA έναντι μιας ομάδας ελέγχου. Είκοσι δύο μελέτες μελέτησαν την πρωτογενή πρόληψη. Οι δοκιμές EPA είχαν δόσεις που κυμαίνονταν από 1,8 έως 4,0 g / ημέρα και οι δοκιμές EPA + DHA από 0,4 έως 5,5 g / ημέρα.
Παρά τον αποκλεισμό του REDUCE-IT, η μονοθεραπεία με EPA μείωσε το καρδιαγγειακό κίνδυνο κατά 23%. Από την πλευρά των παρενεργειών, η μονοθεραπεία με EPA συσχετίστηκε με υψηλότερους κινδύνους αιμορραγίας και κολπικής μαρμαρυγής. Ωστόσο, η βεβαιότητα των αποδείξεων ήταν χαμηλή για τα αποτελέσματα ασφάλειας. Από την άλλη μεριά ο συνδυασμός EPA+DHA δεν μείωσε τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι υπάρχουν κρίσιμες βιολογικές διαφορές μεταξύ του EPA και του DHA καθώς τα δύο ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, έχουν διαφορετικές χημικές ιδιότητες που επηρεάζουν τη σταθερότητα και την αντοχή τους στην επίδραση που μπορούν να έχουν στα μόρια της χοληστερόλης και στις κυτταρικές μεμβράνες. Μέχρι σήμερα δεν έχουν μελετηθεί αποκλειστικά οι επιδράσεις του DHA στα καρδιαγγειακά αποτελέσματα.
“Αυτή η μετα-ανάλυση παρέχει μια διαβεβαίωση σχετικά με το ρόλο των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, συγκεκριμένα των συνταγογραφούμενων EPA”, δήλωσε ο Bhatt. “Θα πρέπει να ενθαρρύνει τους ερευνητές να διερευνήσουν περαιτέρω τις καρδιαγγειακές επιδράσεις του EPA σε διαφορετικά κλινικά περιβάλλοντα”.
Πηγή: Effect of omega-3 fatty acids on cardiovascular outcomes: A systematic review and meta-analysis.
