Μπορεί να έχετε ακούσει για τα κρούσματα «λευκής πνευμονίας» που επηρεάζουν παιδιά στην Κίνα, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη (Ολλανδία, Δανία) που είναι υψηλότερα από το συνηθισμένο για αυτήν την εποχή του χρόνου. Οι λοιμώξεις που προκαλούν πνευμονία είναι μεταδοτικές. Οι γονείς ακούν προσεκτικά τις ειδήσεις, ενώ οι υπεύθυνοι δημόσιας υγείας παρακολουθούν την παγκόσμια συχνότητα εμφάνισης σοβαρών λοιμώξεων του αναπνευστικού και καταγράφουν περιπτώσεις και αιτίες. Ωστόσο, δεν υπάρχει νέος ιός ή άλλος τύπος νέου παθογόνου για να ανησυχείτε σε αυτές τις εστίες.
Η πνευμονία είναι μια φλεγμονή των πνευμόνων, που συνήθως προκαλείται από βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις. Μπορεί να επηρεάσει βαθύτερους ιστούς των πνευμόνων και να προκαλέσει βρογχίτιδα, η οποία είναι φλεγμονή των αεραγωγών και μπορεί να έχει συμπτώματα όπως πυρετό, αναπνευστικά προβλήματα και πόνο στο στήθος. Μερικές φορές υπάρχει μια λευκή απόχρωση στις ακτινογραφίες θώρακα του πνεύμονα. Ο πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, Στέλιος Λουκίδης, λέει ότι η έκφραση «λευκοί πνεύμονες» χρησιμοποιείται από τους γιατρούς για να περιγράψουν την αναπνευστική δυσχέρεια, όταν οι κυψελίδες των πνευμόνων γεμίζουν φλεγμονώδες υγρό και οι πνεύμονες φαίνονται άσπροι στην ακτινογραφία. Δεν υπάρχει ειδικός σχεδιασμός για τη «λευκή πνευμονία», όσο τρομακτική και αν ακούγεται.
Η έξαρση της πνευμονίας οφείλεται στο μυκόπλασμα τους πνευμονίας (Mycoplasma pneumoniae), ένα πολύ μικρό βακτήριο που προκαλεί αναπνευστικές λοιμώξεις και πνευμονία. Αυτό το βακτήριο είναι μία από τις βασικότερες αιτίες πνευμονίας ιδιαίτερα σε εφήβους, νεαρούς ενήλικες και σε παιδιά ηλικίας τριών έως 10 ετών. Οι 20 από τις 100 πνευμονίες που θα εμφανιστούν στα παιδιά έχουν αιτία το μυκόπλασμα τη πνευμονίας. Οι εστίες που προκαλεί φουντώνουν κάθε λίγα χρόνια. Δεν είναι ένα μικρόβιο στην Κίνα που περιμένουμε να έρθει στην Ελλάδα ή στην Ευρώπη, είναι ένα μικρόβιο που υπάρχει εδώ και χρόνια και έχει προκαλέσει έξαρση. Το μυκόπλασμα έχει αναμενόμενες εξάρσεις. Η φθίνουσα ανοσία της αγέλης που σχετίζεται με το μυκόπλασμα έχει επισημανθεί με προειδοποίηση για προσοχή στην επανεμφάνιση σοβαρών περιπτώσεων μετά τους περιορισμούς της πανδημίας.
«Υπάρχει ένα ποσοστό ανησυχίας διότι από το 2019 υπάρχουν μελέτες στην Κίνα και στην Άπω Ανατολή για ένα τοπικό φαινόμενο ανθεκτικότητας του μυκοπλάσματος στις μακρολίδες -μιας πρώτης γραμμής αντιβίωση γι’ αυτά τα περιστατικά- κάτι που δεν το έχουμε στην Ευρώπη», ανέφερε ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης, πνευμονολόγος. «Αλλά το ευχάριστο είναι ότι έχουμε δύο ακόμη σειρές αντιβιοτικών, όπως είναι οι κινολόνες και οι τετρακυκλίνες, που καταπολεμούν το συγκεκριμένο μικρόβιο», πρόσθεσε.
Αυτή την εποχή, γνωστά μικρόβια του αναπνευστικού, συμπεριλαμβανομένου του συγκυτιακού ιού (RSV) και των βακτηρίων Mycoplasma pneumoniae, έχουν καταγραφεί και είναι αρκετά αναμενόμενα. Σύμφωνα με τους πνευμονολόγους, περιστατικά της «λευκής πνευμονίας» θα έχουμε και στη χώρα μας, ωστόσο εμφανίζονται καθησυχαστικοί, καθώς δεν πρόκειται για ένα νέο παθογόνο σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνουν οι Κινέζοι. Η ανησυχία αφορά περισσότερο στην αξιοπιστία των πληροφοριών, με δεδομένο το «θολό τοπίο» κατά την έναρξη της πανδημίας Covid, το 2019.
Ακτινογραφία θώρακος που δείχνει μια λευκή σκιά στον πνεύμονα. Η έκφραση «λευκοί πνεύμονες» χρησιμοποιείται από τους γιατρούς για να περιγράψουν την αναπνευστική δυσχέρεια, όταν οι κυψελίδες των πνευμόνων γεμίζουν φλεγμονώδες υγρό και οι πνεύμονες φαίνονται άσπροι στην ακτινογραφία.
Εξάρσεις
Τα περισσότερα μολυσμένα παιδιά και ενήλικες θα αναπτύξουν συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη τα οποία όμως θα εξαφανιστούν μόνα τους μετά από λίγες ημέρες, αλλά ορισμένες φορές μπορεί να υπάρξει μια πιο σοβαρή φλεγμονή των πνευμόνων που απαιτεί θεραπεία ή και νοσηλεία. Γιατί όμως μερικοί άνθρωποι παθαίνουν πιο σοβαρές ασθένειες;
Πάνω από 200 ιοί μπορούν να προκαλέσουν λοίμωξη του αναπνευστικού, συμπεριλαμβανομένων των RSV, αδενοϊών, εντεροϊών, ρινοϊών και κορωνοϊών. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο σοβαρά στους νέους όταν δεν έχουν προηγουμένως εμφανιστεί παρόμοιες λοιμώξεις. Χρειάζεται περίπου μια εβδομάδα για να αναπτύξει η ειδική ανοσία το οπλοστάσιό της απέναντι σε ένα νέο παθογόνο. Τα υγιή παιδιά αξιοποιούν στο έπακρο τη μετάδοση αβλαβών αναπνευστικών ιών μεταξύ τους, βοηθώντας στην εκπαίδευση του ανοσοποιητικού τους συστήματος και στην οικοδόμηση ανοσίας σε παρόμοια μικρόβια στο μέλλον.
Μετά την εκκαθάριση της λοίμωξης, τα κύτταρα μνήμης παραμένουν για προστασία από μελλοντικές λοιμώξεις. Τα αντισώματα στους ιούς του κοινού κρυολογήματος, όπως οι κορωνοϊοί, εξασθενούν μετά από περίπου δύο χρόνια και τα ειδικά για τον RSV αντισώματα στα βρέφη μπορεί να εξασθενήσουν ακόμα πιο γρήγορα. Ωστόσο, τα κύτταρα μνήμης επιμένουν, επομένως για να ξεφύγουν από την ανοσία, οι ιοί μεταλλάσσονται για να αποφύγουν την αναγνώριση.
Μελέτες σε παιδιά με οξεία σοβαρή ηπατίτιδα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ έδειξαν ότι πολλαπλές ιογενείς λοιμώξεις προκαλούν απροσδόκητη ηπατική βλάβη. Πολλαπλές λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν σε πιο σοβαρή ασθένεια, όπου ακόμη και ιοί που θεωρούνται αβλαβείς μπορούν να αυξήσουν τον τραυματισμό των ιστών. Σε επιστημονικά εργαστήρια, έχει αποδειχθεί ότι η μόλυνση με περισσότερους από έναν ιούς του αναπνευστικού (γνωστή ως «συν-μόλυνση») μπορεί να οδηγήσει σε υβριδικούς ιούς. Αυτοί οι υβριδικοί ιοί μπορεί να συμπεριφέρονται διαφορετικά από τους μεμονωμένους ιούς -προκαλώντας διαφορετικά συμπτώματα και ίσως ακόμη και αποφυγή του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η συχνότητα εμφάνισης γνωστών λοιμώξεων και συμπτωμάτων καταγράφονται και αναφέρονται, ώστε να μπορούν να ανιχνευθούν τυχόν νέες, δυνητικά πιο επικίνδυνες παραλλαγές. Τα νοσοκομεία μπορεί να κατακλυστούν κατά την περίοδο της γρίπης, αλλά η γρίπη δεν κυκλοφορεί μεμονωμένα και τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν όταν οι άνθρωποι μολύνονται ταυτόχρονα με περισσότερους από έναν ιούς του αναπνευστικού.
Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμό των πνευμόνων, οι οποίοι θα χρειαστούν χρόνο για να επουλωθούν. Η ύπαρξη αναπνευστικής λοίμωξης, μαζί με άλλη, μπορεί να παρατείνει αυτόν τον χρόνο επούλωσης, οδηγώντας σε πιο σοβαρά συμπτώματα και μεγαλύτερη ασθένεια. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα αισθητό στους πάσχοντες από άσθμα, στους οποίους συνιστάται να κάνουν το ετήσιο εμβόλιο κατά της γρίπης και να αποφεύγουν να κολλήσουν εποχιακές λοιμώξεις. Η πανδημία της COVID έχει επισημάνει συμβουλές για την αποφυγή μόλυνσης του αναπνευστικού, οι οποίες περιλαμβάνουν την αποφυγή επαφής με μολυσμένα άτομα, τον αποτελεσματικό αερισμό, τη μάσκα και την υγιεινή των χεριών.
