Η ιογενής γρίπη είναι μια πολύ μεταδοτική εμπύρετη νόσος των βλεννογόνων των αναπνευστικών οδών. Αιτίες της είναι οι ιοί της ινφλουέντσας που μεταλλάσσονται συνεχώς -και αυτός είναι ο λόγος που κάθε τόσο ξεσπούν νέες επιδημίες σε όλο τον κόσμο.
Oι επιδημίες της γρίπης εκδηλώνονται κάθε 3 με 5 χρόνια, καθώς η προστατευτική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος (σχηματισμός αντισωμάτων) υποχωρεί κάθε τόσο και δεν επαρκεί για να αντιμετωπίσει τη νέα σύνθεση του ιού.
Η μετάδοση από ασθενή σε υγιή άνθρωπο γίνεται με τα σταγονίδια του βήχα και του φταρνίσματος, τις χειραψίες, αλλά και δια της επαφής με αντικείμενα πάνω στα οποία βρίσκονται ιοί.
Στην Ευρώπη τα κύματα της γρίπης αρχίζουν ως επί το πλείστον στους παιδικούς σταθμούς και τα σχολεία. Τα άρρωστα παιδιά μεταδίδουν την ασθένεια στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Από τη μέρα της προσβολής ως τη μέρα που εκδηλώνεται η ασθένεια περνάνε μόνο 2 ως 3 μέρες, το πολύ 7. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος μετάδοσης υπάρχει μεταξύ της ημέρας της εκδήλωσης της νόσου και της 3ης μέρας μετά την έναρξη της.
Η τυπική εποχή της γρίπης είναι οι μήνες από Δεκέμβριο έως Μάρτιο ή Απρίλιο. Η ασθένεια ξεκινάει ξαφνικά με υψηλό πυρετό, πόνους στο κεφάλι και τα άκρα, έντονη αδιαθεσία, και πόνους πίσω από το στέρνο. Ο βήχας που θυμίζει κοκκύτη αρχίζει μετά την 5η ως 6η μέρα της ασθένειας, όταν τα βαριά γενικά συμπτώματα εξασθενούν.
Περνούν μερικές εβδομάδες μέχρι να νιώσει ο ασθενής πάλι εντελώς υγιής. Στα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας εκδηλώνονται επιπλέον ενοχλήσεις στο λαιμό και στην κατάποση, στα οποία μπορεί να προστεθούν ακόμη συμπτώματα βρογχίτιδας και μια φλεγμονή στο μέσο αυτί.
Επιπρόσθετα, τα παιδιά με γρίπη ταλαιπωρούνται κάθε τόσο και από πόνους στην κοιλιά, ναυτία, εμετό, και διάρροια. Είναι ανόρεχτα και μπορεί να εμφανίσουν κόκκινο εξάνθημα που θυμίζει οστρακιά στην πλάτη, την κοιλιά, στα χέρια, και τα πόδια.
Τα μωρά
Προσοχή: Η γρίπη χτυπάει πολύ πιο βαριά τα βρέφη και συνδυάζεται σχεδόν πάντα με επικίνδυνη πνευμονία και στένωση των αναπνευστικών οδών, καθώς και με συμπτώματα σηψαιμίας. Αλλά και για όλους τους υπόλοιπους που προσβάλλονται από γρίπη ελλοχεύει ο κίνδυνος βακτηριακής πνευμονίας και πιθανής επιβάρυνσης του κυκλοφορικού συστήματος.
Όλοι οι ασθενείς της γρίπης πρέπει να ακολουθήσουν κάποια θεραπεία και να παραμείνουν για μια εβδομάδα σε απομόνωση στο σπίτι ή το νοσοκομείο, δηλαδή να κρατηθούν μακριά από άλλους ανθρώπους, ιδιαίτερα από παιδιά και ηλικιωμένους.
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία της γρίπης εξαρτάται από τα συμπτώματα της ασθένειας. Το καλύτερο είναι να παραμείνει το παιδί σας στο κρεβάτι και να ησυχάσει σε ένα δροσερό, ελαφρώς συσκοτισμένο χώρο. Θα πρέπει να καταναλώνει όσο το δυνατόν περισσότερα υγρά, κατά προτίμηση σε πολλές μικρές δόσεις. Στη διάρροια και στον εμετό είναι απαραίτητα τα διαλύματα ηλεκτρολυτών που θα προμηθευτείτε ή θα ετοιμάσετε ως ροφήματα ηλεκτρολυτών μόνοι σας. Τους πόνους στην κοιλιά βοηθούν υγρά και ζεστά επιθέματα.
Για να ρίξετε τον πυρετό, μπορείτε να βάζετε επιθέματα γάμπας ή να χορηγείτε αντιπυρετικά φάρμακα, όπως η παρακεταμόλη. Απαγορεύεται να δώσετε στο παιδί σας φάρμακα που περιέχουν σαλικυλικά (όπως η ασπιρίνη), γιατί μπορεί να απειλήσουν τη ζωή του προκαλώντας διαταραχή της ηπατικής λειτουργίας (η οποία, με τη σειρά της, οδηγεί σε μια μορφή οξείας τοξικής εγκεφαλοπάθειας, που ονομάζεται σύνδρομο Reye). Σε σπάνιες περιπτώσεις, εφόσον το παιδί σας ταλαιπωρείται από δυνατό βήχα, θα χρειαστείτε αντιβηχικά φάρμακα.
Η αντιμετώπιση των ιών με φάρμακα ενδείκνυται μόνο για παιδιά που πάσχουν και από υποκείμενα νοσήματα, όπως άσθμα ή καρδιακές αρρυθμίες. Παιδιά προσχολικής ηλικίας με λοίμωξη των βρόγχων πρέπει, με συνταγογράφηση από το γιατρό, να κάνουν εισπνοές κορτιζόνης, που δρα ενάντια στη φλεγμονή και αποσυμφορεί το βλεννογόνο.
Καλοκαιρινή γρίπη
Η η «καλοκαιρινή γρίπη» παρουσιάζεται συχνότερα κατά τους θερινούς μήνες, από τον Ιούνιο ως το Σεπτέμβριο. Αιτία είναι μια ομάδα της οικογένειας των εντεροϊών (ιοί Cox-sackie) που εισέρχονται από το στόμα στο έντερο. Εκεί πολλαπλασιάζονται και εκδηλώνουν τα τυπικά συμπτώματα της «καλοκαιρινής γρίπης»: πυρετό, πονοκεφάλους, πόνους στα άκρα, πονόλαιμο και ερεθισμό των ανώτερων αναπνευστικών οδών, που μπορεί να συνοδεύεται από βήχα. Οι ιοί μεταδίδονται μόνο από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αποβάλλονται από το έντερο και εξαπλώνονται λόγω κακής τήρησης των κανόνων υγιεινής κατά την αφόδευση.
Ο χρόνος από τη μετάδοση μέχρι την εκδήλωση (χρόνος επώασης) της «καλοκαιρινής γρίπης» κυμαίνεται κατά μέσο όρο από 3 ως 6 μέρες. Η ασθένεια κληροδοτεί μια μακριά προστασία επόμενης μόλυνσης από τον αντίστοιχο ιό. Επειδή όμως υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί ιοί, έχουμε κάθε τόσο την εκδήλωση μιας «καλοκαιρινής γρίπης» εξαιτίας κάποιου νεοεμφανιζόμενου στελέχους του ιού. Η «θερινή γρίπη» διαρκεί 1 ως 4 μέρες. Στην «καλοκαιρινή γρίπη» με υψηλό πυρετό, ο γιατρός πρέπει πάντοτε να αποκλείσει μια μηνιγγίτιδα.
