Ερευνητές του Πανεπιστημίου Yale ανακάλυψαν ότι μια ορμόνη που παράγει το σώμα μας και ονομάζεται αυξητικός παράγοντας ινοβλαστών 21 (FGF21 ήτοι Fibroblast growth factor 21) παρατείνει τη ζωή ποντικιών κατά 40% – στον άνθρωπο αυτό αντιστοιχεί σε 30 ανθρώπινα χρόνια. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.
Οι αυξητικοί παράγοντες των ινοβλαστών αποτελούν μια οικογένεια πρωτεϊνών που μεσολαβούν σε μια ποικιλία διεργασιών μέσα στο σώμα. Ειδικότερα η πρωτεΐνη FGF21 δρα επί των ινοβλαστών. Οι ινοβλάστες είναι κύτταρα του συνδετικού ιστού που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή του κολλαγόνου και άλλων πρωτεϊνών του συνδετικού ιστού. Άλλοι σημαντικοί τέτοιοι παράγοντες είναι ο FGF10 και ο FGF7 που επάγουν τον πολλαπλασιασμό των επιθηλιακών κυττάρων.
Όπως έδειξε η νέα μελέτη, ο αυξητικός παράγοντας ινοβλαστών 21 επηρεάζει τον ρυθμό γήρανσης του θύμου αδένα, ο οποίος βρίσκεται πίσω από το στέρνο και αποτελεί σημαντικό όργανο για το ανοσοποιητικό σύστημα διότι παράγει τα Τ-κύτταρα τα οποία αναχαιτίζουν τα παθογόνα μικρόβια.
Καθώς γερνάμε, ο θύμος αδένας εκφυλίζεται με συνέπεια να χάνει την ικανότητα παραγωγής νέων Τ-κυττάρων και να εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι, γινόμαστε πιο επιρρεπείς στις λοιμώξεις και σε χρόνιες ασθένειες που συνοδεύουν τη γήρανση. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές θέλησαν να εξετάσουν εάν οι μεταβολές των επιπέδων του αυξητικού παράγοντα ινοβλαστών 21, που λειτουργεί ως ορμόνη, μπορεί να επηρεάσει τον μηχανισμό αυτό.
Πρωτεΐνη FGF21 και ανοσοποιητικό σύστημα
Ο αυξητικός παράγοντας ινοβλαστών 21 παράγεται από το συκώτι. Βελτιώνει την ευαισθησία απέναντι στην ινσουλίνη και ευνοεί την απώλεια βάρους και το αδυνάτισμα. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο αποτελεί αντικείμενο μελέτης για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 και της παχυσαρκίας.
Στη νέα μελέτη οι ερευνητές βρήκαν ότι μείωση των επιπέδων της πρωτεΐνης FGF21 σε μεσήλικα ποντίκια επιταχύνει την εκφύλιση του θύμου αδένα με αποτέλεσμα να πεθαίνουν πρόωρα. Αντίθετα, όταν αύξησαν τα επίπεδα της πρωτεΐνης FGF21 σε ηλικιωμένα ποντίκια, ο θύμος αδένας προστατευόταν από την εκφύλιση και αυξανόταν η ικανότητά παραγωγής νέων Τ-κυττάρων με αποτέλεσμα τα ποντίκια να ζουν 40% περισσότερο.
Αν και τα ευρήματα αυτά απέχουν πολύ από την εφαρμογή τους στον άνθρωπο, ο επικεφαλής της μελέτης Βίσβα Ντιπ Ντίξιτ, καθηγητής Συγκριτικής Ιατρικής & Ανοσοβιολογίας στο Γέιλ ανέφερε: «Αν θεωρήσουμε ότι το μέσο προσδόκιμο ζωής είναι τα 80 έτη στον άνθρωπο και η δράση της πρωτεΐνης FGF21 είναι ισχυρή σε εμάς όσο είναι στα ποντίκια, τότε μπορεί να προσθέσει σχεδόν 30 χρόνια ζωής».
Αυτό φυσικά είναι κάτι θεωρητικό για την ώρα και πιο ρεαλιστικό είναι να σκεφτεί κανείς το ρόλο που μπορεί να παίξει αυτή η ορμόνη στην αντιμετώπιση των ασθενειών.
Οι επιστήμονες βρήκαν ότι τα επίπεδα της πρωτεΐνης FGF21 είναι αρκετές φορές υψηλότερα στα επιθηλιακά κύτταρα του θύμου αδένα απ’ ό,τι στο συκώτι, επομένως η ορμόνη δρα εντός του αδένα για να διεγείρει την παραγωγή των Τ-κυττάρων. Αυτό υποδηλώνει ότι η αύξηση των επιπέδων της πρωτεΐνης FGF21 στους ηλικιωμένους ή τους πάσχοντες από καρκίνο οι οποίοι υποβάλλονται σε μεταμόσχευση μυελού των οστών, θα μπορούσε να αποτελέσει πρόσθετη στρατηγική για την ενίσχυση της ανοσοποιητικής λειτουργίας τους.
Σημειώνεται ότι οι ηλικιωμένοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων, μη ανταπόκρισης στα εμβόλια αλλά και ορισμένων καρκίνων, επειδή δεν έχουν ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα κάτι θα μπορούσε ίσως να επιλύσει η πρωτεΐνη FGF21 – η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι σημαντική για τους ασθενείς με καρκίνο.
