Τα μαγικά μανιτάρια ήταν κάποτε αναπόσπαστο συμπλήρωμα της κουλτούρας των χίπις, μαζί με το LSD και άλλα ψυχεδελικά ναρκωτικά. Σήμερα, οι επιστήμονες σκέφτονται σοβαρά να αξιοποιήσουν μερικές ουσίες των μαγικών μανιταριών κατά των ψυχικών διαταραχών.
Περισσότερο η έρευνα έχει εστιάσει στην ψιλοκυβίνη (psilocybin), μια βασική ουσία των μαγικών μανιταριών, της οποίας εξετάζονται οι αντικαταθλιπτικές δυνατότητες. Ήδη, έγινε στη Βρετανία η πρώτη ελεγχόμενη κλινική δοκιμή (φάση 1), που αφορούσε την ασφάλεια της ψιλοκυβίνης και η ουσία πέρασε το τεστ με επιτυχία.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης του Βασιλικού Κολλεγίου (King’s) του Λονδίνου, με επικεφαλής τον Τζέημς Ράκερ, έκαναν προ ημερών τη σχετική ανακοίνωση στο ετήσιο συνέδριο του Αμερικανικού Κολλεγίου Νευροψυχοφαρμακολογίας.
Οι 89 συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες, από τις οποίες η μία πήρε ψιλοκυβίνη και η άλλη εικονικό φάρμακο. Όπως αναμενόταν, όσοι πήραν ψιλοκυβίνη (και περισσότερο όσοι έλαβαν υψηλότερη δόση), είχαν ψυχεδελικές εμπειρίες, όπως ψευδαισθήσεις, ευφορία και αλλοιωμένη συνειδησιακή κατάσταση. Ωστόσο -και αυτό ήταν το αντικείμενο του τεστ- δεν εμφάνισαν σοβαρές παρενέργειες σε επίπεδο γνωστικής ή συναισθηματικής λειτουργίας.
«Τα αποτελέσματα της μελέτης είναι κλινικά καθησυχαστικά και υποστηρίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη της ψιλοκυβίνης ως θεραπείας για ασθενείς με προβλήματα ψυχικής υγείας, τα οποία δεν έχουν βελτιωθεί με τη συμβατική θεραπεία, όπως η ανθεκτική στη θεραπεία κατάθλιψη», δήλωσε ο δρ Ράκερ.
Η ψιλοκυβίνη που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη παρήχθη μέσω συνθετικής χημείας (και όχι μέσω εξαγωγής από «μαγικά μανιτάρια») από τη βρετανική νεοσύστατη εταιρεία υγείας Compass Pathways.
Προηγούμενες μικρές μελέτες για την ψιλοκυβίνη -οι οποίες όμως δεν ήταν τυχαιοποιημένες και ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο- είχαν δώσει ενθαρρυντικές ενδείξεις ότι βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Θα ακολουθήσει μια κλινική δοκιμή φάσης 2, που θα εξετάσει την αποτελεσματικότητα της ψιλοκυβίνης σε 216 ασθενείς με επίμονη κατάθλιψη στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Τα αποτελέσματα αναμένονται το 2021.
Στόχος είναι να αποδειχθεί η αξία της ψιλοκυβίνης ως ασφαλούς και αποτελεσματικού αντικαταθλιπτικού φαρμάκου, το οποίο θα πάρει έγκριση κυκλοφορίας από τις αρμόδιες εποπτικές Αρχές. Η ψιλοκυβίνη θα μπορούσε να συνδυάζεται με ατομική ψυχοθεραπεία, κάτι που ήδη δοκιμάστηκε από τους ερευνητές του Βασιλικού Κολλεγίου και της εταιρείας Compass Pathways κατά την πρώτη φάση της κλινικής δοκιμής.
Η ψιλοκυβίνη παραμένει μία παράνομη ή απαγορευμένη ουσία σχεδόν σε όλες τις χώρες. Οι ερευνητές χρειάστηκαν ειδική άδεια από το βρετανικό υπουργείο Εσωτερικών για να προχωρήσουν στη δοκιμή τους, ενώ είναι υποχρεωμένοι να τηρούν και ειδικούς κανονισμούς ασφαλείας.
Δεν είναι ακόμη σαφές με ποιο τρόπο η ψιλοκυβίνη ασκεί αντικαταθλιπτική επίδραση στον εγκέφαλο.
