Τα αντικαταθλιπτικά όπως το Prozac και Zoloft προσφέρουν ανακούφιση για πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι έχουν κατάθλιψη, αλλά με μια δυνητικά σοβαρή παρενέργεια. Κατά τις πρώτες εβδομάδες, τα συναισθήματα φόβου και άγχους μπορούν να επιδεινωθούν. Τώρα, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει τι συμβαίνει στον εγκέφαλο των τρωκτικών και πιστεύουν ότι το ίδιο ισχύει και για τον άνθρωπο.
Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που ενισχύει τα συναισθήματα της ευτυχίας. Ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης έχουν συνδεθεί με την κατάθλιψη. Τα χάπια που ονομάζονται αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) βελτιώνουν τη διάθεση ενισχύοντας τη δραστηριότητα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο.
Αλλά στις πρώτες ημέρες της θεραπείας, η σεροτονίνη μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα του φόβου και του άγχους, ακόμα και τις αυτοκτονικές σκέψης σε ορισμένα νεότερα άτομα. Ως αποτέλεσμα, οι ασθενείς μπορεί να σταματήσουν τη χρήση της θεραπείας μετά από μερικές εβδομάδες.
Τα SSRI είναι συνήθως τα φάρμακα πρώτης επιλογής για την κατάθλιψη, επειδή έχουν λιγότερες παρενέργειες σε σχέση με άλλα. Μπορεί να δημιουργούν προβλήματα στην αρχή, αλλά με τον χρόνο αυτά ξεπερνιούνται. Οι πιο συνηθισμένες παρενέργειες περιλαμβάνουν υπερδιέγερση, τρέμουλο, άγχος, αίσθημα αδυναμίας ή αδιαθεσίας, ζάλη, θολή όραση, χαμηλή λίμπιντο.
Κύκλωμα σεροτονίνης που διέπει το φόβο και το άγχος
Σύμφωνα με τη νέα μελέτη που έγινε σε τρωκτικά και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, η σεροτονίνη ενδέχεται να ενισχύει το άγχος και τις αυτοκτονικές σκέψεις, γεγονός που εγείρει ανησυχίες σε σχέση με τα αντικαταθλιπτικά χάπια που βασίζονται στη σεροτονίνη.
Χρησιμοποιώντας ειδικά όργανα που επιτρέπουν την παρακολούθηση της λειτουργίας του εγκεφάλου τρωκτικών, οι επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας χαρτογράφησαν αυτό που οι ίδιοι προσδιόρισαν ως κύκλωμα της σεροτονίνης που διέπει την εμφάνιση φόβου και άγχους.
Οι ερευνητές υπέβαλαν σε ήπιο ηλεκτροσόκ τα τρωκτικά και διαπίστωσαν ότι ενεργοποιούνταν νευρώνες που παράγουν σεροτονίνη σε μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι γνωστό ότι εμπλέκεται με τη διάθεση και την κατάθλιψη. Τεχνητή αύξηση της δραστηριότητας αυτών των νευρώνων έκανε τα τρωκτικά να έχουν άγχος.
Ο καθηγητής Thomas L. Kash, συντονιστής της επιστημονικής ομάδας, επισήμανε ότι η ελπίδα των επιστημόνων είναι να καταφέρουν να βρουν ένα φαρμακευτικό σκεύασμα το οποίο θα αναστέλλει τη λειτουργία του συγκεκριμένου κυκλώματος της σεροτονίνης που προκαλεί το άγχος.
Όπως τονίζει ο Kash, γίνεται τώρα καλύτερα κατανοητό το δίκτυο του εγκεφάλου που ευθύνεται για το άγχος και τον τρόμο στα θηλαστικά. Ο ίδιος πιστεύει ότι αυτό που ανακαλύφθηκε ότι συμβαίνει στα ποντίκια συμβαίνει και στον άνθρωπο. Αυτό ωστόσο πρέπει να αποδειχτεί από νέες μελέτες που θα αφορούν τον άνθρωπο.
