Προστάτης: Tα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας

Του Βάιου Παπαδημητρίου, Ουρολόγου, Λαμία
www.ourologos.eu

Ο προστάτης είναι ένα μικρό όργανο με μέγεθος καστάνου που βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη, τον διαπερνά η ουρήθρα μέσω της οποίας αποβάλλονται τα ούρα και υπάρχει μόνο στους άνδρες. Ονομάστηκε έτσι από τον Ηρόφιλο τον 4ο π.χ αιώνα επειδή ‘προΐσταται’ της ουροδόχου κύστης. Παράγει ένα υγρό που αναμειγνύεται με το σπέρμα και ένα σημαντικό ένζυμο, το PSA που βοηθά στη ρευστοποίηση του σπέρματος.

Ο προστάτης αποτελεί συχνά πηγή προβλημάτων στους άνδρες, αφού από τις νεώτερες ηλικίες είναι ευάλωτος σε λοιμώξεις (προστατίτιδες), ενώ με την πάροδο της ηλικίας ξεκινά η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (από τα 45-50 συνήθως έτη) και από την πέμπτη δεκαετία της ζωής ο πιο συχνός καρκίνος στον άνδρα.

Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι η διόγκωση του αδένα που συμβαίνει στους περισσότερους άνδρες με την πάροδο των ετών. Τέσσερις στους 10 άνδρες μετά την ηλικία των 60 ετών θα έχουν συμπτώματα από τη διόγκωση. Ο προστάτης μεγαλώνει, και από μέγεθος καστάνου μπορεί να φθάσει σε μέγεθος μανταρινιού ή ακόμα και πορτοκαλιού.

Ο προστάτης γενικά έχει τρεις ζώνες, την κεντρική, τη μεταβατική και την περιφερική. Η καλοήθης υπερπλασία ξεκινά από τη μεταβατική, ενώ ο καρκίνος από την περιφερική ζώνη.

Η υπερπλασία του προστάτη προκαλεί απόφραξη του αυλού της ουρήθρας. Ο νέος άνδρας ουρεί με ευχέρεια και χωρίς καθυστέρηση με υψηλή ροή. Ο άνδρας με διόγκωση του προστάτη συνήθως ουρεί με μικρότερη ροή, καθυστερεί να ξεκινήσει και να ολοκληρώσει και έχει συχνά την αίσθηση ότι δεν άδειασε την κύστη του.

Η δυσκολία στην έξοδο των ούρων αναγκάζει την ουροδόχο κύστη να σπρώχνει με μεγάλη πίεση και αυτό οδηγεί σε πάχυνση του τοιχώματος και ελάττωση της ελαστικότητάς της. Έτσι υπάρχει συχνουρία, ο ασθενής έχει ξαφνική, έντονη επιθυμία για ούρηση που δεν μπορεί να αναστείλει και συχνά δεν προλαβαίνει να φθάσει στην τουαλέτα, χάνοντας ούρα στο εσώρουχό του. Επίσης σηκώνεται το βράδυ για να ουρήσει αρκετές φορές, κάτι που είναι πολύ βασανιστικό και έχει άμεσες επιπτώσεις στη ποιότητα ζωής αφού ο ασθενής αισθάνεται μόνιμα κουρασμένος και ότι δεν έχει χορτάσει τον ύπνο του.

Η νυκτουρία είναι το πιο βασανιστικό σύμπτωμα, μπορεί όμως να οφείλεται και σε άλλες αιτίες, όπως η μεγάλη ηλικία, η νυκτερινή πολυουρία, η λήψη διουρητικών φαρμάκων και η άπνοια στον ύπνο.

Τα συμπτώματα αυτά όταν γίνουν σοβαρά επηρεάζουν αρνητικά τη στυτική λειτουργία. Σε κάποιους άνδρες η καλοήθης υπερπλασία μπορεί να εκδηλώνεται με συχνές ουρολοιμώξεις, αιματουρία, δημιουργία πετρών μέσα στην κύστη επειδή τα ούρα λιμνάζουν, ακόμα και με νεφρική ανεπάρκεια επειδή τα ούρα λόγω της έντονης δυσκολίας στην ούρηση παλινδρομούν στους νεφρούς που διογκώνονται και μπορεί να καταστραφούν. Αυτές είναι οι ακραίες αλλά συχνές δυστυχώς επιπλοκές της πάθησης, ειδικά σε άνδρες που δεν παρακολουθούνται από ουρολόγο.

Επίσης κάποιες φορές μπορεί ο ασθενής να μην μπορεί να ουρήσει καθόλου. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται επίσχεση ούρων και πρέπει να τοποθετείται αμέσως καθετήρας για την απομάκρυνση των ούρων.

Αν έχετε κάποια από τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω, μην διστάσετε να επισκεφτείτε τον ουρολόγο σας.

Δείτε επίσης