Η πανδημία COVID-19 μάς υπενθύμισε ότι η καθημερινότητά μας μπορεί να διαταραχθεί δραματικά από νέες μεταδοτικές ασθένειες. Ο κίνδυνος των πανδημιών που μπορούν να σκοτώσουν πάνω από το 10% των κρουσμάτων, δεν έχει εκλείψει γιατί δεν μπορούμε να ελέγξουμε ποιο επόμενο παθογόνο θα περάσει από τα ζώα στον άνθρωπο.
Επειδή ο πλανήτης έχει μεγάλη πυκνότητα και πολλές επικοινωνίες, με το που θα ξεκινήσει μία επιδημία σε ένα μικρό χωριό στην Αφρική ή στην Κίνα, μπορεί να είναι πρόβλημα την επόμενη μέρα στον Καναδά. Δεν υπάρχει τρόπος να αποφύγουμε τις επιδημίες. Είναι ένα αέναο παιχνίδι του οικοσυστήματος. Οι ιοί είναι κομμάτι των γονιδιωμάτων των ζώων και των ανθρώπων και αυτό συνέβαινε πάντα, δεν θα σταματήσει.
Στο βιβλίο του “Χρονικό των Ιών”, ο αναπληρωτής καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας, κλινικός ιολόγος, Γκίκας Μαγιορκίνης, δίνει το δικό του πρίσμα μιας γενικότερης εικόνας για αυτά τα περίεργα «εξωτικά» παράσιτα και για τη σημασία που έχουν παίξει στο να διαμορφωθεί η ανθρώπινη ύπαρξη. Ο ιός δεν έφυγε, εξακολουθεί να μας μολύνει, με πολύ ηπιότερες συνέπειες, αλλά με ένα βαρύ αποτύπωμα στο ήδη βεβαρημένο σύστημα υγείας.
Όπως λέει ο κ. Μαγιορκίνης, «κατά την διάρκεια της πανδημίας είδα από το “στασίδι” της ενημέρωσης ότι υπάρχει ελάχιστη ως καθόλου γνώση για πολύ στοιχειώδη θέματα γύρω από τους ιούς και το πώς λειτουργούν, ενώ συγχρόνως υπήρξε μαζική παραπληροφόρηση γύρω από τα θέματα της επιδημίας. Συνειδητοποίησα ότι απουσιάζει ένα ανάγνωσμα γύρω από τους ιούς που θα μπορεί να διαβάσει ο μέσος άνθρωπος και να κατανοήσει πιο σφαιρικά τι είναι αυτό που του συμβαίνει και περιορίζει την καθημερινότητά του».
Ο σκοπός του συγγραφέα είναι να βοηθήσει τον αναγνώστη προς μια ισορροπία μεταξύ αυτού που έζησε, της φυσικής τάσης να ξεχάσει και να το απωθήσει ως γεγονός, και της υγειονομικής παιδείας και ετοιμότητας για την επόμενη πανδημία. Γιατί η επόμενη πανδημία είναι σίγουρο ότι θα μας επισκεφθεί, δευτερόλεπτα ή δεκαετίες μετά… «Μέσα από το βιβλίο μου προσπαθώ να βοηθήσω τον κόσμο να καταλάβει τι ήταν αυτό που περάσαμε, γιατί νομίζω ότι ο κόσμος δεν έχει απόλυτα καταλάβει ότι πρόκειται για κάτι που συμβαίνει εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Θα συνεχίσει να συμβαίνει και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για την επόμενη πανδημία, η οποία μπορεί να είναι, είτε δύο δευτερόλεπτα, είτε 50 χρόνια από τώρα», λέει κ. Μαγιορκίνης.
Από τις πανδημίες που έχουμε δει ιστορικά, η συγκεκριμένη ήταν ελαφράς μορφής. Πιθανώς αν δεν ήμασταν σε αυτή την εποχή που υπάρχει μεγάλο ποσοστό ευάλωτων, να πέρναγε και υποτονικά. Οι πανδημίες που έχουν εμφανιστεί στον πλανήτη είναι πολύ πιο θανατηφόρες. Υπάρχουν ιοί που προκάλεσαν επιδημίες από τις οποίες πέθανε το 60% με 70% του πληθυσμού, όπως π.χ. στη Νότιο Αμερική τον 16ο και 17ο αιώνα. Και δεν ξέρουμε ποιοι ιοί είναι.
Όπως γράφει ο καθηγητής, «Θα ζήσουμε κύματα νέων ιογενών πανδημιών, όπως συμβαίνει στον πλανήτη εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Δεν υπάρχει κάποιος λόγος να πιστεύουμε ότι θα σταματήσει αυτό. Αντιθέτως, υπάρχει πιθανότητα να αυξηθεί η συχνότητά τους. Όσες από αυτές επιτύχουν να εγκατασταθούν μόνιμα στον ανθρώπινο πληθυσμό θα προστεθούν στις ήδη υπάρχουσες ιογενείς λοιμώξεις και θα συνεχίσουν να ταλανίζουν τους ευάλωτους και ευπαθείς ανθρώπους, που και αυτοί συνεχώς θα αυξάνονται με τη γήρανση του πληθυσμού».
