Εναλλακτικό “κρέας”: Είναι το μέλλον της πρωτεΐνης φυτικό;

Ορισμένοι πιστεύουν ότι το τρόφιμο του μέλλοντος θα εξακολουθήσει να είναι το “κρέας” αλλά θα παρασκευάζεται από φυτικά προϊόντα, χωρίς κτηνοτρόφους και σφαγεία.

Η αυστηρή χορτοφαγία (veganism), μια ιστορικά οριακή πρακτική, έχει γίνει σήμερα δημοφιλής τάση, καθώς η ζήτηση για πιο υγιεινά τρόφιμα έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.

«Τα τελευταία πέντε χρόνια, η χορτοφαγία έχει πραγματικά μετατραπεί από περιθωριακό κίνημα για τα δικαιώματα των ζώων σε ένα κίνημα για τον τρόπο ζωής», λέει η Nina Gheihman, διδακτορική υποψήφια κοινωνιολογίας στο Graduate School of Arts and Sciences (GSAS) του Χάρβαρντ.

Κρέας από… φυτά

Αυτό έχει γίνει με μια στρατηγική που επικεντρώνεται στο να πεισθούν οι καταναλωτές να εγκαταλείψουν τα ζωικά προϊόντα για ηθικούς λόγους. Όταν πρόκειται για το κρέας, η ιδέα είναι να πεισθούν οι άνθρωποι να το εγκαταλείψουν χωρίς να αισθάνονται ότι χάνουν κάτι. Ηγούνται στον τομέα αυτό οι εταιρείες τεχνολογίας αιχμής που θέλουν να αντικαταστήσουν το κρέας και άλλα ζωικά προϊόντα χρησιμοποιώντας φυτικές προσεγγίσεις.

Η βασισμένη σε φυτά προσέγγιση “κρέατος”, με επικεφαλής εταιρίες όπως η Impossible Foods και η Beyond Meat χρησιμοποιούν λαχανικά υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες όπως μπιζέλια και σόγια για να αναπαράγουν τη γεύση, την υφή και την εμφάνιση του κρέατος. Το “αίμα” στο μπιφτέκι της Beyond Meat, για παράδειγμα, είναι χυμός τεύτλων. Η κρεμώδης υφή και η γεύση του Impossible Burger προέρχεται από γενετικά τροποποιημένη ζύμη που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία του κεντρικού συστατικού στο μπιφτέκι, της αιμοσφαιρίνης σόγιας.

Μια άλλη προσέγγιση είναι η κυτταρική στην οποία ηγούνται εταιρίες όπως η Memphis Meats και η Mosa Meat. Είναι μια επιστημονική φαντασία που έγινε πραγματικότητα στο εργαστήριο. Παίρνουν κύτταρα από ζώα π.χ. αγελάδες, κοτόπουλα ή γαλοπούλες και αναπτύσσουν συγκεκριμένα προϊόντα σε ένα πιάτο δημιουργώντας μπριζόλα, στήθος κοτόπουλου ή γαλοπούλας. Είναι πραγματικό κρέας αλλά παράγεται χωρίς να βλάπτει τα ζώα.

Το κρέας που βασίζεται σε κύτταρα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, αλλά αναμένεται να περάσει στην αγορά το 2021. Το δυναμικό του είναι πολλά υποσχόμενο αφού παρέχει σχεδόν την ίδια γεύση με το κρέας αλλά χωρίς τα ηθικά διλήμματα στη μεταχείριση των ζώων ή τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της εκτροφής ζώων. Σύμφωνα με μια έκθεση του ΟΗΕ, το 2006, η παραγωγή κρέατος είναι υπεύθυνη για το 18% περίπου των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου – για να μην αναφέρουμε τη ρύπανση του αέρα και των υδάτων και την υψηλή κατανάλωση ενέργειας.

Οι δύο προσεγγίσεις διαφέρουν στη στρατηγική, αλλά το κλειδί είναι να δημιουργεί ένα προϊόν που μοιάζει με το πρωτότυπο. Οι εταιρείες λένε ότι δεν κάνουν πλέον απλώς έκκληση προς τους βίγκανς. Αντ’ αυτού απευθύνονται στους παμφάγους, στο μέσο άνθρωπο.

Το “εναλλακτικό κρέας” σε αύξηση

Η στρατηγική που βασίζεται στα φυτά έχει κερδίσει έδαφος στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με έρευνα της Nielsen Homescan το 2017, το 39% των Αμερικανών προσπαθεί να καταναλώσει περισσότερα φυτικά τρόφιμα κάτι που αποτυπώνεται στις λίστες των παντοπωλείων.

Οι εναλλακτικές λύσεις για το κρέας σημείωσαν αύξηση 30% στις πωλήσεις των ΗΠΑ από τον Απρίλιο του 2017 έως τον Απρίλιο του 2018, σύμφωνα με τη Nielsen, ενώ οι παραδοσιακές επιλογές βάσει φυτών, όπως το tofu, σημείωσαν πτώση κατά 1,3% την ίδια περίοδο.

Τα φυτικά τυριά, το γιαούρτι, η πίτσα και τα ζυμαρικά έδειξαν παρόμοια ανάπτυξη με τις εναλλακτικές λύσεις του κρέατος.

Ορισμένοι θεωρούν πως όταν αυτές οι μέθοδοι εξελιχθούν, το κρέας θα κοστίζει σημαντικά λιγότερο από το πραγματικό και θα χρησιμοποιείται 99% λιγότερη γη.

Πάντως, ενώ και οι δύο προσεγγίσεις βελτιώνουν την ανθρώπινη και την πλανητική υγεία, ο ερευνητής υγιεινής διατροφής Frank Hu, από τον Harvard T.H. Chan Σχολή Δημόσιας Υγείας, λέει ότι υπάρχει ανάγκη να παρακολουθεί κανείς προσεκτικά αυτά τα προϊόντα.

Δείτε επίσης