Σε ποσοστό 68%, τα καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια οφείλονται στο σπάσιμο της αθηρωματικής πλάκας, που έχει συσσωρευτεί μέσα στο τοίχωμα μιας αρτηρίας και που έχει συνέπεια τη δημιουργία ενός θρόμβου. Έως σήμερα, οι ειδικοί γιατροί μπορούσαν να υποπτευθούν, αλλά και να απεικονίσουν, την αθηροσκλήρωση με υπερηχογράφημα των αρτηριών και ειδικότερα των καρωτίδων και στη συνέχεια, με ειδικές εξετάσεις, να διαπιστώσουν αν υπάρχουν στενώσεις στις αρτηρίες της καρδιάς.
Ένα νέο απλό τεστ, το PLAC τεστ, το οποίο έχει εγκριθεί από τον ΕΟΦ, είναι μία επιπλέον μέθοδος που δείχνει αν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για καρδιακό ή ισχαιμικό εγκεφαλικό περιστατικό. Αφορά τον εντοπισμό ενός ενζύμου, της φωσφολιπάσης Α2, που αυξάνεται όταν υπάρχει φλεγμονή στο τοίχωμα των αρτηριών. Αυτά επισήμανε ο καθηγητής καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Δημήτρης Κρεμαστινός. «Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ότι, όταν υπάρχει αύξηση της C αντιδρώσας πρωτεϊνης (CRP), η οποία σηματοδοτεί την ύπαρξη μιας γενικής φλεγμονής, πρέπει να ανησυχούμε. Όμως, το τεστ CRP, έστω και είναι η υψηλής ευαισθησίας (hCRP), υποδηλώνει ότι υπάρχει φλεγμονή οπουδήποτε στο σώμα, ενώ η Α2 φωσφολιπάση υποδηλώνει φλεγμονή στα τοιχώματα των αρτηριών. Τα αυξημένα επίπεδα φωσφολιπάσης Α2 στο αίμα πρέπει να ανησυχούν ιδιαίτερα, τόσο το γιατρό, όσο και τον ασθενή γιατί σημαίνει υπάρχει αυξημένος κίνδυνος καρδιακού ή εγκεφαλικού επεισοδίου», εξήγησε ο κ. Κρεμαστινός.
Σύμφωνα με στοιχεία μιας δημοσιευμένης έρευνας πάνω σε αυτό το θέμα, οι ασθενείς που έχουν κακή χοληστερίνη (LDL-c), ακόμη και μικρότερη από 130mg/dl αλλά αυξημένη Α2 φωσφολιπάση, έχουν σημαντικό κίνδυνο για καρδιακό συμβάν. Στην περίπτωση του εγκεφαλικού επεισοδίου, ακόμη και εάν η αρτηριακή πίεση είναι φυσιολογική, όταν η Α2 φωσφολιπάση είναι αυξημένη, ο ασθενής διατρέχει κίνδυνο να πάθει εγκεφαλικό επεισόδιο. Στις περιπτώσεις, μάλιστα, που παρατηρείται υπέρταση, τότε ο κίνδυνος του εγκεφαλικού επεισοδίου επταπλασιάζεται σε σχέση με το σύνηθες. Γενικά, η αυξημένη τιμή της φωσφολιπάσης Α2 δίνει το «πράσινο φως» για εντατικοποίηση, τόσο της προληπτικής, όσο και της φαρμακευτικής θεραπείας.
Η αθηροσκλήρωση είναι η υποκείμενη αιτία της πλειονότητας των μορφών της καρδιαγγειακής νόσου, η οποία αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες θανάτου στις αναπτυγμένες χώρες. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, 4.300.000 άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο στην Ευρώπη από καρδιαγγειακή νόσο, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην 9η θέση, σε ό,τι αφορά τη θνητότητα από στεφανιαία νόσο και στην 17η , από αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.